GABRYEL (GABRIEL ARCHANIOŁ)

Wspomnienie razem z archaniołami Michałem i Rafałem - 29 września.

Imię Gabryel oznacza „mąż Boży” lub „Bóg jest moim męstwem”. Znajdujemy je w Starym Testamencie: oznajmił on Danielowi proroctwo siedemdziesięciu tygodni, ukazał się Zachariaszowi, by zapowiedzieć narodziny św. Jana Chrzciciela. Najbardziej znany jest ze sceny zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie (Łk. 1,26-38).

Opiekun bezdzietnych małżeństw, pomaga w bezpłodności. Patron filatelistów, listonoszy, portowców, radia i telewizji. Był patronem puszkarzy.

Imię Gabriel występuje od XIII wieku, w średniowieczu było dość częste. Obecnie należy do imion dość rzadkich i popularność jego maleje.

Przy Polskim Związku Filatelistycznym działa klub pw św. Archanioła Gabriela zrzeszający zbieraczy znaczków pocztowych z motywami religijnymi.

Kościoły pod wspólnym wezwaniem Śś. Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała znajdują się w Frydrychowicach (Kr), Czeladzi (So) i Aleksandrowie Łódzkim (Łd). Przedstawiony jest na ok. 64 wizerunkach. Wybrane wizerunki przedstawiono w rozdziale 3.

GAUDENTY RADZYM (RADZIM)

Wspomnienie 14 październik.

Czech, XI wiek, brat św. Wojciecha. Towarzyszył bratu w klasztorze benedyktyńskim w Rzymie i także w jego podróżach misyjnych. Był świadkiem męczeńskiej śmierci św. Wojciecha. Brał udział w zjeździe gnieźnieńskim i został metropolitą gnieźnieńskim z diecezjami krakowską, wrocławska i kołobrzeską.

Patron diecezji gnieźnieńskiej.

Imię to znane od X wieku występowało w Średniowieczu ale bardzo rzadko, przede wszystkim wśród duchowieństwa zakonnego. Obecnie w Polsce imię Gaudenty nosi parę osób.

Kult św. Radzyma wyrósł w cieniu św. Wojciecha. Wyraźnie na tę okoliczność zwraca uwagę Gall Anonim, kiedy pisze w swej kronice: „Gaudenty, św. Adalberta brat i następca”. Wyraźny ślad kultu Radzyma spotykamy w roczniku krakowskim, który nazywa go wprost „świętym”. Można sądzić, że w drugiej połowie XI wieku był to kult ogólnopolski. Potem, w drugiej połowie XII i w XIII w. był to kult wielkopolski. Jan Długosz nazywa go „błogosławionym”. Kult jego utrzymał się najdłużej wśród benedyktynów w Tyńcu. Kanonicznie nie był nigdy kult bł. Gaudentego Radzyma przeprowadzony.

W nowym polskim kalendarzu liturgicznym obchodzi się jego wspomnienie w archidiecezji gnieźnieńskiej. Ostatnio ożywił się tam kult św. Radzyma. Co roku w rocznicę jego dnia odprawia się uroczyste nabożeństwo w Gnieźnie i w całej archidiecezji.

W Gnieźnie znajduje się kościół pod wezwaniem św. Gaudentego Radzyma oraz jego wizerunek.

Znanych jest 10 miejscowości, które swoją nazwę wywodzą od imienia Radzym.

GAWEŁ

Wspomnienie 16 październik.

Irlandczyk urodzony w VI wieku. Chrystianizował Szwajcarię. Potem usunął się do pustelni. Na jej miejscu zbudowano kościół, który stał się ośrodkiem życia mniszego i sławnym opactwem, które wzięło nazwę od jego imienia St. Gallen.

W średniowieczu uważano go za opiekuna owiec.

Imię to poświadczone jest na początku XV w., w średniowieczu było dość częste. Obecnie jest rzadkie.

Z dniem św. Gawła wiązano juwenalia studenckie.

GEBHARD

Wspomnienie 27 sierpień.

Urodzony w X w. w Bregencji. Biskup Konstancji, wiele czasu poświęcił reformie kleru i życia zakonnego.

Był uważany za leczącego ból gardła.

Imię to należy do niezmiernie rzadkich. Obecnie w Polsce imię to nosi parę osób.

Rzeźba jego znajduje się w ołtarzu bocznym z XVIII wieku w Brynicy (Op).

GELLERT  patrz  GERARD

GENOWEFA

Wspomnienie 3 styczeń.

Francuzka, V wiek. W Paryżu prowadziła gorliwie życie pełne wyrzeczeń. Wspierała obronę miasta w sytuacji gdy grozili mu barbarzyńcy: Hunowie, Frankowie.

Opiekunka kobiet, chroni przed nieszczęściami, uciążliwościami wojny, przed suszą. Pomaga w chorobach oczu i w trądzie. Patronka winiarzy, dawniej patronka woskowników, pasterzy, kapeluszników.

Imię Genowefa pojawia się po XV wieku, obecnie należy do grupy imion często używanych ale popularność jego bardzo spada.

Kult jej był znany na Śląsku w XIV i XV w. Osoba jej występuje w romansach z XVI w.

W Gościeradowie (Lb) znajdują się drzwi z XIX w. z rozebranej kaplicy cmentarnej z postacią św. Genowefy na puszczy. Jest to przedstawienie związane z Genowefą Brabancką, która nie jest świętą, a która była bardzo popularna w legendzie o wypędzonej na puszczę żonie oskarżonej o wiarołomstwo.

Przedstawiona jest również wśród Świętych okalających główny ołtarz w Gietrzwałdzie (Wm) na polichromii z XIX w. W kościele w Lewinie Kłodzkim (Wr) jest drewniana rzeźba św. Genowefy z XVIII w. W XIX wieku jej ołtarz był w Koprzywnicy (Sa).

GERARD APOSTOŁ WĘGIER (też GELLERT)

Wspomnienie 24 wrzesień.

Włoch, X/XI wiek, biskup. Przybył na Węgry gdzie był wychowawcą św. Emeryka. Po siedmiu latach spędzonych w pustelni powołano go na biskupstwo diecezji szegedyńskiej. Zginął śmiercią męczeńską zamordowany przez zrewoltowanych pogan. Kult zaaprobowany w 1083 r.

Imię to, poświadczone od XIII wieku, było dość częste ale popularność jego bardzo maleje.

W Tyńcu nad Ślężą (Wr) jest obraz św. Gerarda z XVII w. Widzimy go też w stallach z XVIII w. w Oborach (Pł) i w stallach z XVII wieku w sandomierskim kościele pobenedyktyńskim.

GERARD MAJELLA

Wspomnienie 16 październik.

Włoch, żył w XVIII wieku, redemptorysta. Był mistykiem obdarzonym wieloma charyzmami. Zmarł w młodym wieku. Beatyfikowany w 1833 r., kanonizowany w 1904 roku.

Patron chrześcijańskich matek i niewiast rodzących. Pomocny w rozwiązywaniu problemów grożących rozwodem.

Kościół pw św. Gerarda jest w Gliwicach Starych, odpust obchodzony jest w uroczystość św. Gerarda Majelli. Pod Jego wezwaniem jest zbudowany w 1999 roku kościół w Lubaszowej (Ta).

GEREON

Wspomnienie 10 październik.

Według wczesnej średniowiecznej legendy był w IV wieku oficerem Legii Tebańskiej. Miał zginąć z wieloma towarzyszami broni na polach pod Kolonią.

Wzywano Go ongiś przy bólach głowy.

Imię to jest bardzo rzadkie. Obecnie w Polsce imię to nosi parę osób.

Kult św. Gereona przybył do Polski prawdopodobnie z Kolonii. Przebywał tam u swojego wuja biskupa Hermana Kazimierz Odnowiciel.

Wezwanie św. Gereona nosiła świątynia na Wawelu. Według jednej z hipotez mogła to być pierwsza katedra, zbudowana przez Bolesława Chrobrego. Pozostałością, w formie szczątkowej, jest krypta św. Gereona. Inna hipoteza mówi, że kościół pod tym wezwaniem zbudował Kazimierz Odnowiciel. Kościół w Sławnie (Ra) nosi wezwanie św. Gereona i Matki Bożej Wniebowziętej.

Obraz przedstawiający postać św. Gereona znajduje się w ołtarzu Świętych Młodzianków w Bazylice Pelplińskiej. W katedrach w Gnieźnie i Poznaniu są jego relikwiarze z XV wieku. Pruszcz podaje, że Jego relikwie są w katedrze na Wawelu.

GERMAN

Wspomnienie 12 maj.

Patriarcha Konstantynopolu, VII/VIII w. Walczył z obrazoburstwem, pozostawił wiele pism, listów, hymnów i homilii.

Obecnie w Polsce imię należy do rzadkich.

Wizerunek jego znajduje się w Gietrzwałdzie (Wm) na polichromii z XIX wieku. W kościele
w Piotrkowicach jest ołtarz boczny z XVII wieku św. Germana.

W dniu św. Marka w Przemyślu odbywają się procesje z relikwiami św. Germana.

GERONCJUSZ

Wspomnienie 5 maja.

Włoch, biskup, żył w V wieku. Był po św. Euzebiuszu biskupem Mediolanu. Doprowadził do odbudowy miasta zniszczonego przez Atyllę.

Obecnie w Polsce imię to nie występuje.

W Sławnie (Ra), w kościele pw św. Gereona i Matki Bożej Wniebowziętej obchodzony był odpust dodatkowy na św. Geroncjusza.

GERTRUDA WIELKA

Wspomnienie 16 listopad.

Niemka, benedyktynka, XIII wiek. Jako dziecko oddano ją na wychowanie benedyktynkom w Helfcie, życie spędziła w zakonie. Jedna z największych mistyczek chrześcijańskich. Pisma jej cechuje pobożność chrystocentryczna, choć wiele miejsca poświęcone jest też Matce Bożej. Była prekursorką nabożeństwa do Najświętszego Serca Jezusowego. Wywarła wielki wpływ na rozwój pobożności chrześcijańskiej. Beatyfikowana w 1606 r., kanonizowana w 1789 r.

Klasztorem w Helfcie długo rządziła Gertruda von Hackenborn, siostra św. Mechtyldy, często utożsamiano ją z Gertrudą Wielką. Na wielu wizerunkach w kościołach benedyktynów i cystersów występują razem Gertruda Wielka i Mechtylda (Matylda). Patrz rozdział 5.

Imię znane od średniowiecza, poświadczone w XIII wieku, spotykamy je u Piastówien. Obecnie w Polsce imię należy do dość często spotykanych ale popularność jego bardzo maleje.

Kult św. Gertrudy związany był początkowo z postacią św. Gertrudy z Nivelles. Św. Gertruda Wielka była czczona w czasach późniejszych - od XVII wieku. W XVIII wieku król August II Sas zwrócił się do papieża o rozciągnięcie święta św. Gertrudy Wielkiej na cały Kościół. W XVIII wieku powstały kościoły pod jej wezwaniem i ołtarze jej poświęcone.

Pod jej wezwaniem są kościoły w Darłowie (KK) i w Ośnie Lubuskim (ZG) oraz wspólnie ze św. Michałem Archaniołem patronuje kościołowi w Tarnobrzegu - Wielowsi (Sa).  W 1914 roku był jeden kościół pw św. Gertrudy. Postać św. Gertrudy przedstawiono na 14 wizerunkach. W Henrykowie (Wr) w ołtarzu z XVII w, jest figura Świętej. W kościele w Kołacinku (Łd), w ołtarzu bocznym z XIX wieku, w polu środkowym jest jej obraz.

Jedna miejscowość wywodzi swoją nazwę od imienia Gertruda.

GERTRUDA Z NIVELLES (NIJVEL)

Wspomnienie 17 marzec.

Urodzona w Brabancji, VII wiek, ksieni klasztoru w Nijvel. Klasztor uczyniła ośrodkiem promieniejącym wiedzą i kulturą.

Opiekunka wdów, bezdomnych, podróżnych, gospod. Chroni przed plagą myszy i szczurów, opiekuje się kotami, patronka ogrodników uprawiających kwiaty, osób psychicznie chorych.

Kult jej propagowała w XI wieku Rycheza, żona Mieszka II, której siostra była ksienią w Nivelles. Rycheza lub jej córka Gertruda ufundowała w Krakowie kościół pw św. Gertrudy, prawdopodobnie ten kościół wspomina H. Pruszcz.

Pod koniec średniowiecza powstawały pod jej wezwaniem szpitale i schroniska dla pielgrzymów. W XV wieku w Poznaniu zbudowana kościół i szpital jej imienia. Był też we Wrocławiu kościół pod jej wezwaniem.

Kraków

Dawny kościół pw św. Gertrudy. Rycheza lub jej córka Gertruda, ufundowały kościół pw św. Gertrudy z Nivelles. Przy kościele był szpital dla psychicznie chorych, „szaleńców”, oraz cmentarz, gdzie chowano ofiary epidemii. W XVII wieku podawano, że „Jest ten kościół na wale zbudowany, przy którym bywa pogrzeb ludzi ściętych”.

Kościół był nieduży, mieścił 100 osób. W XVII w. „nakładem ubogich mieszczan tutejszych został podniesiony z gruzów”. Kościół został zamknięty w 1810 roku, a zburzony w 12 lat później.

Wezwanie kościoła przetrwało w nazwie prowadzącej tam ulicy św. Gertrudy.

GERWAZY I PROTAZY

Wspomnienie 19 czerwiec.

Gerwazy i Protazy ponieśli prawdopodobnie śmierć w czasie prześladowań Dioklecjana (III w.). Przypuszczalnie byli bliźniętami, według podania rodzicami ich byli św. Witalis i św. Waleria. Sprzedali majątek a pieniądze rozdali ubogim. Odmówili złożenia hołdu bóstwom za co zostali skazani na biczowanie i ścięci. Św. Ambroży był inicjatorem przeniesienia ich relikwii do bazyliki w Mediolanie. Są patronami Mediolanu.

Obecnie w Polsce oba imiona należą do rzadkich.

Święci Gerwazy i Protazy znani byli też w Polsce, mieli swoje ołtarze. Według Pruszcza w katedrze wawelskiej znajdował się kielich ofiarowany przez prebendarza ołtarza świętych Gerwazego i Protazego.

W opisie św. Kingi podana jest legenda jak to za przyczyną Jej modlitw mieli się Jej ukazać dwaj mężowie w bieli przedstawiając się, że są męczennikami Gerwazym i Protazym posłanymi na pomoc wojsku polskiemu.

Z dniem ich święta łączono przysłowia:

         Na świętego Gerwazego jest w ogrodzie coś pięknego.
         Na święty Protazy każdy się poparzy. 

GODFRYD  (GOTFRYD)

Wspomnienie 13 styczeń.

Niemiec z Cappenbergu, XI/XII wiek. Pochodził z możnego rodu. Pod wpływem św. Norberta, mimo oporu rodziny, wstąpił do premonstratensów. Beatyfikowany w 1734 r.

Imię to w pierwszych wiekach chrześcijaństwa w Polsce należało do imion spotykanych dość często, poświadczone od XII wieku. Obecnie należy do imion rzadko występujących.

Rzeźba jego z XVIII wieku znajduje się w kościele filialnym w Węglińcu (Le) i Wykrotach (Le). W Pełcznicy (Wr), w ołtarzu bocznym kościoła z XV wieku jest również rzeźba św. Gotfryda. Kościół ten należał do premonstratensów (norbertanów).

GOTARD (GODEHARD)

Wspomnienie 4 maja.

Żył w X/XI w., biskup, został wyświęcony przez św. Wolfganga z Ratyzbony, zrazu był opatem w Niederaltaich, później jako biskup rządził kościołem w Hildesheim. Prowadził reformy zakonne, dbał o wykształcenie kleru. Zatwierdzenie kultu w 1131 r.

Kaplica wybudowana w Alpach ku jego czci dała początek nazwom miejscowym, m.in. Przełęczy św. Gotarda.

Jest patronem podróżnych. Chroni przed gradem i piorunami. Opiekun chorych dzieci, kobiet rodzących. Pomaga w reumatyzmie i podagrze.

Imię to było dość częste w początkach chrześcijaństwa w Polsce, poświadczone od XIII wieku. Obecnie należy do imion rzadko spotykanych.

Początki kultu w Polsce wiążą się z pielgrzymką Bolesława Krzywoustego w 1138 roku do grobu w Hildesheimie, skąd zapewne przywiózł relikwie dla fundowanego przez niego kościoła pod wezwaniem św. Gotarda w Poznaniu, (obecnie jezuicki kościół pw Matki Bożej Różańcowej). Z jego fundacji pochodzi też kościół w Kaliszu pw Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych oraz kościół i szpital w Kruszwicy (Gn). W Świnicach Warckich (Wł) pierwszy drewniany kościół był pod wezwaniem św. Gotarda, teraz obchodzi się tam w Jego święto odpust, obecny kościół jest pw św. Kazimierza. W Kaliszu kościołowi z początku w. XX przywrócono tytuł św. Gotarda jaki miał tam pierwotny kościół z XII w. Z XII wieku pochodziło też wezwanie kościoła (w formie Godehard) w Kostomłotach (Wr).

Kult św. Gotarda szerzyli cystersi (kościół i hospicjum w Szpetalu pod Włocławkiem). Norbertanie szerzyli kult na Pomorzu, bito monetę z jego wizerunkiem. Do jego grobu w Hildesheimie udawali się polscy pielgrzymi, pewien Polak miał tam doznać cudownego uzdrowienia.

W XVIII wieku ołtarz św. Gotarda był w kościele w Pałukach (Pł), na obrazie Świętego były wota, obecnie kościół jest pod wezwaniem św. Gotarda. W Strzelinie (Wr) znajduje się rotunda św. Gotarda z XII w. W 1914 roku były dwa kościoły pod Jego wezwaniem.

Figura Świętego z XVIII wieku znajduje się w niszy elewacji bocznej kościoła w Cieplicach (Wr).

Od imienia Gotard pochodzą nazwy 5 miejscowości.

GRZEGORZ I, PAPIEŻ (GRZEGORZ WIELKI)

Wspomnienie 3 września (w Polsce obchodzone jest też 12 marca).

Włoch, VI wiek, papież. Pochodził z rodziny patrycjuszowskiej, wiele lat przebywał w jednym z założonych przez siebie klasztorów opartych na regule benedyktyńskiej. Reorganizował Kościół dbając o podniesienie jego znaczenia. Przestrzegał pilnie zasad, że kościół jest niezawisły od władzy świeckiej. Był dobrym gospodarzem własności kościelnej. Zwany jest Grzegorzem Wielkim.

Pomaga w dobrych żniwach. Patron muzyków, śpiewaków, chórów, uczonych, nauczycieli, studentów, uczniów, murarzy. Pomaga w podagrze.

Imię Grzegorz występuje już w średniowieczu, poświadczone od XIV wieku, należało do imion spotykanych często. W XIX wieku było liczne wśród ludu, w XX wieku występuje też wśród inteligencji. Należy obecnie do imion bardzo częstych a popularność jego rośnie.

Od św. Grzegorza pochodzi zwyczaj w Kościele Rzymskim odprawiania za dusze zmarłych 30 Mszy św., zwanych „gregoriańskimi”. Kiedy papież był jeszcze opatem benedyktynów w Rzymie zmarł pewien mnich, przy którym znaleziono pieniądze. W owych czasach było to uważane za wielkie przestępstwo w zakonie. Św. Grzegorz nakazał dla nauki innych pogrzebać ciało owego zakonnika poza klasztorem, w miejscu niepoświęconym. Pełen jednak troski o jego duszę, nakazał odprawić 30 Mszy św. dzień po dniu. Kiedy odprawiła się ostatnia Msza św., miał się ów zakonnik pokazać opatowi i podziękować mu, oświadczając, że Msze Święte skróciły mu znacznie czas czyśćca.

Odtąd panuje przekonanie, że po odprawieniu 30 Mszy św. Pan Bóg w miłosierdziu swoim wybawi duszę, za którą one są ofiarowane i wprowadzi ją do nieba. O odprawianie Mszy „gregoriańskich” wierni proszą i w czasach obecnych.

Na wizerunkach był przedstawiany od XV wieku

Z dniem św. Grzegorza rozpoczynał się w dawnej Polsce nowy rok szkolny: „Dzień ten (12 III) dzieci obchodziły wesoło w szkołach. Dzielił z nimi ich wesołość bakałarz, którego dzieci opasywały długim sznurem, nawleczonym obwarzankami”. W Jedlni (Ra) stosunkowo jeszcze do niedawna studenci zachowali zwyczaj chodzenia „po gregórkach”. Jeden ubierał się za biskupa, dwaj za księży a czwarty za kościelnego. Ubiory mieli klejone z papieru. W dzień św. Grzegorza obchodzili domy i śpiewali:

Ojcowie, matki, swoje miłe dziatki
Do szkoły dajcie a nie odbierajcie.
Boć to nauka zdobi człowieka.
Dajcie nam na miód i na obwarzanki,
Sprawimy sobie gregoryjanki.

Słudze kościelnemu dawały gosposie do koszyka pokarmowe dary. Tak było jeszcze z końcem XIX wieku.

Był jeszcze inny zwyczaj, jaki panował w Polsce z okazji dnia św. Grzegorza. Był to tak zwany karnawał żaków. Każdy żak, który dopiero rozpoczynał naukę, otrzymywał od kolegów imię „gregorianka” Żacy biegali po mieście i wołali:

Grege, Grege, Gregory,
pójdźcie dzieci do szkoły.

Pod wezwaniem św. Grzegorza Wielkiego jest kościół w Krakowie - Ruszczy z XV w. i w Gorzejowej (Ta),(odpust tu jest obchodzony 12. III, w rocznicę śmierci) oraz w Warszawie Szczęśliwicach.

Istnieje ok. 157 wizerunków św. Grzegorza, w tym około 30 w ołtarzach głównych. Specjalnie należy wyróżnić obraz św. Grzegorza w Gorzejowej (Ta), który w XVIII wieku określany był jako łaskami słynący. Wybrane miejscowości przedstawiono w rozdziale 3.

Z imieniem Świętego łączonych jest wiele przysłów, najbardziej znane to:

         „Na świętego Grzegorza idzie zima do morza”.

         (W Polsce jego święto obchodzone było 12 marca).

24 miejscowości wywodzi swoją nazwę od imienia Grzegorz.

Gorzejowa (Ta)

W miejscu zwanym „Na Górach” znajduje się kościół pw św. Grzegorza papieża. Pierwotnie była to murowana kaplica sprzed 1747 roku, do której dobudowano nawę. W 1936 roku wybudowano, w miejsce drewnianej nawy, obecny korpus z dzwonnicą. W ołtarzu głównym jest obraz św. Grzegorza z 1698 roku. Wizytacja z 1749 roku mówi o obrazie łaskami słynącym.

Główny kult był na początku XIX w., wizytował kościół biskup. W latach 1852 - 1878 w czasie epidemii cholery odbywały się procesje. Kościółek był określany jako „możny Orędownik Bożego Przemienienia”.

Prawdopodobne od XII wieku kościół należał do benedyktynów. Wezwanie św. Grzegorza, do początku XX w. należało do parafii Siedliska Bogusz (Ta), z której wydzielono parafię Gorzejowa. Tradycja wiąże wezwanie z zamordowaniem kapłana o imieniu Grzegorz.

GRZEGORZ VII PAPIEŻ

Wspomnienie 25 maj.

Włoch, XI wiek, papież. Pontyfikat wypełnił dążeniem do odnowy i umocnienia Kościoła - m.in. wprowadził dekrety przeciw symonii i o celibacie duchownych. Za jego pontyfikatu rozpoczął się spór o inwestyturę, (spór z królem Niemiec Henrykiem o niezawisłość Kościoła).

W 1914 roku były 3 kościoły pod wezwaniem Grzegorza VII papieża.

GRZEGORZ Z NAZJANZU

Wspomnienie 2 styczeń.

Urodzony w Kapadocji, IV wiek, biskup. Dążył do życia eremickiego, zakonnego. Parokrotnie wybierany biskupem, był też biskupem Konstantynopola. Bronił czystości wiary przed Arianami. Był pisarzem wybiegającym daleko w przyszłość, pozostawił bogatą spuściznę literacką: mowy, listy, poematy.

Patron poetów zwany Teologiem.

Wizerunki jego znajdują się w katedrze na Wawelu (polichromia z XV wieku), w kościele misjonarzy na Stradomiu w Krakowie (polichromia z XIX w.) oraz w bazylice pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce (Wm) – polichromia z XVIII wieku w kaplicy św. Andrzeja.

GRZEGORZ Z TOURS

Wspomnienie 17 listopad.

Francuz, VI wiek, biskup. Działał w trudnych politycznie czasach upadku monarchii Merowingów, bronił słabych, godził zwaśnionych, cieszył się wielkim autorytetem. Propagował kult Świętych. Ojciec historiografii francuskiej.

W katedrze we Włocławku, w kaplicy św. Kazimierza w ołtarzu z XVIII wieku jest rzeźba św. Grzegorza z Tours.

GUTMAN  patrz  HOMOBONUS

Obecnie w Polsce imię Gutman nosi parę osób.

GWALBERT  patrz  JAN GWALBERT

Obecnie w Polsce imię Gwalbert należy do bardzo rzadkich.

GWIDON Z ANDERLECHT

Wspomnienie 12 wrzesień.

Wyznawca, żył pod Brukselą w X/XI wiek Był kościelnym, potem kupcem. Resztę życia spędził na surowej pokucie.

Imię Gwidon jest poświadczone od XII wieku, obecnie jest rzadko spotykane i popularność jego bardzo maleje.

Był znany w Polsce, w kalendarzu z XVIII wieku znalazł się czterowiersz o nim:

         Powszechny grzech, że duszy do Nieba przeszkadza,
         Co dzień go Gwido z płaczem przy spowiedzi zgładza.
         Tak żyjąc obumiera. Światłość pokazała,
         Że dusza jego umbry grzechowej nie znała.

GWIDON Z MONTPELLIER

Francuz, w. XII/XIII. Pochodził z rodziny szlacheckiej. Odziedziczony majątek przeznaczył na dzieła miłosierdzia: szpitale dla porzuconych dzieci, chorych i biednych. Założył zgromadzenia zakonne męskie i żeńskie, których członkowie poświęcali się pracy na rzecz chorych i biednych. Dzieło to bł. Gwidon powierzył opiece Ducha Św., zakonnicy przyjęli popularną nazwę duchaków (duchaczek). Bł Gwidon zredagował konstutucję zakonu, którą zatwierdził papież Innocenty III w 1198 roku.

Do Polski duchaków sprowadził w 1220 roku Iwo Odrowąż bp krakowski. Zakon ten był bardzo popularny w średniowieczu. Obecnie przetrwała tylko jego gałąź żeńska, a w Polsce sióstr duchaczek jest najwięcej. Pełna nazwa to Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Ducha Świętego de Saxia (CSS).

Współczesny obraz bł. Gwidona oraz jego relikwie znajdują się w Oratorium duchaczek przy kościele św. Tomasza w Krakowie, widnieje też na polichromii w krakowskim kościele Św. Krzyża oraz w kościele Św. Ducha w Sandomierzu.