~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Jacek i Maria Łempiccy
~~~~~~~~~~~~~~~

¦więci w Polsce i ich kult
w ¶wietle historii
powrót do strony głównej

Rozdział 3
CHARAKTERYSTYKA MIEJSC I PRZEDMIOTÓW KULTU
UZUPEŁNIENIE ROZDZIAŁÓW 2 i 4 DLA WYBRANYCH ¦WIĘTYCH



        Dla licznie i bardzo licznie występuj±cych ¶więtych wybrano miejscowo¶ci, ko¶cioły (przegl±daj±c Katalogi Zabytków Sztuki w Polsce), w których występuje co najmniej jedna cecha :
-         wizerunek jest umieszczony w ołtarzu głównym;
-         jest odrębny ołtarz lub kaplica po¶więcona czci ¶więtego;
-         wizerunek jest (był) przybrany sukienkami;
-         przy wizerunku s± wota;
-         w ko¶ciele jest więcej niż jeden wizerunek ¶więtego;
-         wizerunek jest szczególnie zabytkowy.

G

GABRIEL ARCHANIOŁ

Miejscowo¶ć

Diec.

Ko¶ciół

Ołtarz / miejsce

Wezwanie

Wizerunek

Kult / Uwagi / Inne

1

2

3

4

5

6

7

Częstochowa

Cz

Kł par ¶¶. Andrzeja i Barbary d. paulinów, w. 17, 18, 19, 20

Oł. b., 1747
W klasztorze:

 

RzeĽba Arch., Gabriela;
Tryptyk z 1521 ¦w. Rodziny, z jednym skrzydłem, na rewersie którego Arch. Gabriel;

(w zwieńczeniu)

Mstów

Cz

Kł NMP i ¶w. Augustyna oraz d. klasztor kanoników, w. 13-16, 18, 19, 20

Oł. b. 2 poł. w. 18
Feretron rokokowy 2 poł. w. 18, w nim

 

Mal. postać Arch. Gabriela;

Obraz ¦w. Trójcy z Arch. Gabrielem;

(po bokach Arch.)

Siemiatycze

Dr

Kł par NMP, w. 15, 17, 18, 19, 20

Oł. b. ok. 1730, z rzeĽbami

 

RzeĽba Arch. Gabriela;

 

Piotrkowice Chmielnickie

Ki

Kł par NMP i ¶¶. Franciszka, Marcina d. bernardynów, w. 17-18, 19, 20

Oł. gł. ok. 1660,

 

RzeĽba Arch. Gabriela;
RzeĽba Arch. Gabriela o charakterze barokowym, zapewne w. 20;

(oł. kolumnowy z rzeĽbami)

Zborówek

Ki

Kł par ¶¶. Idziego i Mikołaja, w. 15, 20

W oł. gł. tryptyk, na rewersie skrzydła
W oł. b. krucyfiks oraz tryptyk mal. z 1 poł. w. 16

 

NMP i Arch. Gabriel w scenie Zwiastowania, póĽnogotyckie ok. 1500;

Postacie NMP i Arch. Gabriela w scenie Zwiastowania;

(tryptyk póĽnogotycki ok. 1500, czę¶ć ¶rodkowa przemalowana)

(na skrzydle)

Pleszew

Kl

Kł par ¶w. Floriana, w. 15/16, 18, 20

Oł. gł. barokowy

 

Obraz Arch. Gabriela sygn. 1707;

(z bramkami, w polach bocznych obrazy)

Kraków

Kr

Kł Nawrócenia ¶w. Pawła i Dom Misjonarzy

Oł. w kaplicy 2 ćw. w. 18

 

Pos±g Arch. Gabriela;

 

Zalas

Kr

Kł par ¶w. Marii Magdaleny, w. 20

Na rewersie skrzydła z w. 16

 

Mal. Arch. Gabriel, na złotym tle;

 

Czerwińsk n/ Wisł±

Kł par bazylika NMP i dawne opactwo cystersów, obecnie salezjanów, w. 12-12, 14/15, 17, 18, 20

Fragment portalu głównego z ok. 1440

Oł. gł. ok. 1630, kolumnowy z bramkami, w niszy

 

Arch. Gabriel, w półpostaci, poniżej głowa kobiety pod arkad±, zapewne Maryi ze Zwiastowania;
rzeĽba Arch. Gabriela;


RzeĽby NPM Niepokalanie Poczęta i Archanioł Gabriel z grupy Zwiastowania, wczesnobarokowe 1 poł. w. 17;

(obecnie w przedsionku);


Ołtarz sprowadzony 1622 z Krakowa, fund. opata Mikołaja Szyszkowskiego, nieznacznie uzupełniony 1 poł. w. 18.

(zapewne pierwotnie ołtarzowe, umieszczone na belce tęczowej)

Czacz

Po

Kł par ¶w. Michała Arch., w. 14-15, 17, 18, 19, 20

W nawie mal. postacie Arch.

+

Arch. Gabriel;

Monstrancja ok. 1720-30, w glorii figurka Baranka, postacie 2 rycerzy, zapewne ¶¶. Arch. Michała i Gabriela, przy puszce anioły z tarczami h..

Leżajsk

Pr

Kł par NMP i klasztor bernardynów, w. 17, 18-19, 20

Oł. b. po 1757, z rzeĽbami
Chór z 1690

 

RzeĽba Arch. Gabriela;

RzeĽba Arch. Gabriela;



(w nawie pd.)

W±chock

Ra

Kł par NMP i ¶w. Floriana oraz klasztor cystersów, w. 13, 17, 19, 20

Oł. b. po 1750, z rzeĽbami i obrazem

 

Obraz Arch. Gabriela 2 poł. w. 18;

 

Mordy

Si

Kł par ¶w. Michała Arch., w. 17-18, 19/20, 20

Oł. gł. 1787, w czę¶ci ¶rodkowej

+

RzeĽby archaniołów Gabriela i Rafała;

 

Lipno

Kł par NMP, w. 13-14, 19, 20

Oł. gł. 1 poł. w. 17, kolumnowy

 

RzeĽba ¶w. Arch. Gabriela;

Oł. przeniesiony ok. 1762 ze Skępego - Wymy¶lina, odnowiony 1952.

Tyniec n/ ¦lęż±

Wr

Kł par ¶w. Michała Arch., w. 13, 15, 17, 20

Oł. gł. 1699, w górnej kondygn.

+

RzeĽba Arch. Gabriela,

(bogato zdobiny, z rzeĽbami, obrazami)

powrót do strony głównej

GERTRUDA

Miejscowo¶ć

Diec.

Ko¶ciół

Ołtarz / miejsce

Wezwanie

Wizerunek

Kult / Uwagi / Inne

1

2

3

4

5

6

7

Kraków

Kr

Kł ¶¶. Augustyna i Jana Chrzciciela oraz klasztor norbertanek

Polichromia 1877, w nawie
Stalle 1777-09, w zaplecku

 

Postać ¶w. Gertrudy;

popiersie Gertrudy z Altenbergu;



(w zapleckach owalne płaskorzeĽbione medaliony ¶¶. norbertanów)

Kołacinek

Łd

Kł par Wszystkich ¦więtych, w. 18, 19, 20

Oł. b. w. 19, w polu ¶rodkowym

 

Obraz ¶w. Gertrudy, sygn.;

 

Trzebnica

Wr

Kl par ¶¶. Bartłomieja i Jadwigi, w. 13, 17, 18, 20

Oł. b. MB, pocz. w. 18

 

RzeĽba ¶w. Gertrudy, drewno polichromowane, złocone, pocz. w. 18;
Obraz
Obłóczyny ¶w. Gertrudy, olejny na płótnie, 1747-48, sygn.;

 

powrót do strony głównej

GRZEGORZ

Miejscowo¶ć

Diec.

Ko¶ciół

Ołtarz / miejsce

Wezwanie

Wizerunek

Kult / Uwagi / Inne

1

2

3

4

5

6

7

Częstochowa

Cz

Kł par ¶¶. Andrzeja i Barbary d. paulinów, w. 17, 18, 19, 20

Oł. b. 1747, kolumnowy
Oł. b. 1747, jw.

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza, z czasu ołtarza;

rzeĽba ¶w. Grzegorza, koniec w. 19;

 

Częstochowa

Cz

Kł par ¶w. Zygmunta, w. 14-15/16, 17, 18, 20

Kaplica ¶w. Grzegorza, 1661

 

 

(d. kł i klasztor paulinów)

Poniszowice

Gl

Kł par NMP i ¶w. Jana Chrzciciela, w. 15, 18, 19, 20

W oł. gł. ok. 1655,
Oł. b. po 1650, z rzeĽbami

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza;
RzeĽba ¶w. Grzegorza;

(kolumnowy)

Skalbmierz

Ki

Kł par ¶w. Jana Chrzciciela, w. 14-15, 17, 19, 20

W oł. b. z pocz. w. 18

 

Obraz ¶w. Grzegorza barokowy, pocz. w. 18;

 

Kraków

Kr

Kł par NMP, bazylika Mariacka

Oł. gł. – poliptyk Wita Stwosza 1477-89
Ambona z 1676, na parapecie schodów
Oł. w nawie pn., 3 ćw. w. 17

 

¶¶. Grzegorza, Hieronima, Ambrożego i Augustyna;

płaskorzeĽby Ojców Kła: ¶¶. Hieronima, Ambrożego, Augustyna i Grzegorza;
pos±g ¶w. Grzegorza;

(w górnych narożnikach popiersia czterech Ojców Kła)



(z pos±gami ¶¶., w polach bocznych dolnej kondygnacji)

Kraków

Kr

Kł par Bożego Ciała i klasztor kanoników regularnych

Oł. b. 1740-50
W narożnikach przy tęczy

 

Pos±g ¶w. Grzegorza Wielkiego;
Pos±g ¶w. Grzegorza Wielkiego 2 ćw. w. 17;

(między filarami rzeĽby)

(dużych rozmiarów)

Ruszcza

Kr

Kł par ¶w. Grzegorza, w. 13-15, 17-19, 20

W oł. gł. z 1 poł. w. 17

+

Obraz ¶w. Grzegorza, w. 18;

Epitafium z 1425 r.,  ¶w. Grzegorz pochyla się nad rycerzem Wierzbipięt± i poleca go opiece Matki Bożej.

Kra¶nik

Lb

Kł NMP i d. kanoników, w. 15-16/17, 18, 20

W kaplicy MB
Oł. gł. ok. 1620-30

 

Postać ¶w. Grzegorza Wielkiego;
rzeĽba ¶w. Grzegorza

(polichromia 1 poł. w. 18);
(kolumnowy z rzeĽbami)

Rawa Mazowiecka

Ło

Kł NMP i d. klasztor augustianów, obecnie pasjonistów, w. 18, 19, 20

W fasadzie rzeĽby ¶¶.
Oł. gł. 2 poł. w. 18, w górze

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza, drewniana o charakterze póĽnogotyckim w. 16;
Obraz ¶w. Grzegorza papieża w. 18/19, odnowionym 1911;

(w niszach bocznych)

(z bramkami, rzeĽbami, obrazami)

Miejsce Odrzańskie

Op

Kł fil. ¶w. Walentego, w. 1-18

Oł. gł. po 1700, z rzeĽbami

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza;

 

Olesno

Op

Kł fil. ¶w. Rocha, w. 18

Oł. gł. 1714
Oł. b. ok. poł. w. 17

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza;
RzeĽba ¶w. Grzegorza;

(oł. z bramkami)

Lubasz

Po

Kł par NMP, w. 18, 20

Oł. w kaplicy,
w polu ¶rodkowym

 

Obraz Apoteoza ¶w. Grzegorza, w. 18;
Obraz Matki Boskiej ukazuj±cej się ¶w. papieżowi (Grzegorzowi ?);

(w zwieńczeniu)

Lubiń k/ Ko¶ciana

Po

Kł NMP i klasztor benedyktynów, w. 11-12/13, 15-16, 17, 18, 20

Stalle póĽnobarokowe, ok. 1730-8, 1789

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza Wielkiego;

Obraz MBzD w otoczeniu aniołków, adorowana przez ¶¶. Grzegorza i Benedykta, po poł. w. 17;

(mal. i złocone, na gzymsie rzeĽby)

(zabrudzony, mało czytelny, pochodzi z klasztoru benedyktynek we Lwowie);

Psarskie

Po

Kł par NMP, w. 15/16, 17-19, 20

Oł. gł. ok. 1784, z rzeĽbami

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza;

 

Gorzejowa

Ta

Kł par ¶w. Grzegorza Papieża, w. 20

W oł. gł.

+

Obraz ¶w. Grzegorza z końca w. 17;

Patrz rozdział 2.

Brudzew

To

Kł fil. ¶w. Andrzeja, w. 14-15, 17

Oł. gł. 1 poł. w. 18, z rzeĽbami

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza;

 

Chełmża

To

Kł kolegiacki  ¦w. Trójcy, w. 13, 14,

Oł. b. rokokowy 2 poł. w. 18, z obrazami, w polu ¶rodkowym

 

Obraz MB Różańcowej ze ¶¶. Dominikiem i Grzegorzem oraz Dzieci±tka Jezus na hierogramie, z metalowymi sukienkami i ozdobami;

 

Wrocki

To

Kł par ¶w. Marcina, w. 13-14/15, 18, 20

Oł. gł. ok. 1700,
w zwieńczeniu

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza Wielkiego;
Obraz ¶w. Grzegorza, z czasu ołtarza;

(w górnej kondygnacji)

Frombork

Wm

Kł katedralny, bazylika NMP

Oł. b. po 1650

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza, w uszakach;
Obraz ¶w. Grzegorza, koniec w. 17;

(kolumnowy z uszakami i rzeĽbami)

¦więta Lipka

Wm

Kł, bazylika NMP, w. 17-18, 20

Kaplica ¶w. Andrzeja – polichromia

Ambona z ok. 1700

 

Postacie ¶w. Grzegorza i Grzegorza z Nazjanu;
Postać ¶w. Grzegorza Wielkiego;
rzeĽba ¶w. Grzegorza Wielkiego;

(1722-34, w kopule)
(w nawie głównej)

(na baldachimie)

Trzebnica

Wr

Kł par ¶¶. Bartłomieja i Jadwigi, w. 13, 17, 18, 20

Oł. gł. ok. 1745, z rzeĽbami

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza, drewno polichromowane, rokoko, sygn.;

 

Wrocław

Wr

Kł archikatedralny ¶w. Jana Chrzciciela

Portal główny, z rzeĽbami ¶¶.
Polichromia, 1721-24
Kaplica ¶w. Jana Chrzciciela

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza Wielkiego;

Postać ¶w. Grzegorz Wielki, barok;

rzeĽba ¶w. Grzegorz Wielki
, drewno złocone, barok, 1727, sygn.;

(piaskowiec, gotyk, 1 poł. w. 14)

Wrocław

Wr

Kł ¦w. Trójcy i klasztor bonifratrów, w. 18, 20

Oł. gł. 1724, z rzeĽbami

 

RzeĽba ¶w. Grzegorza Wielkiego, drewno polichromowane;

 


powrót do strony głównej

KRAKÓW 2008
~~~~~~~~~~~~~~~