Jacek i Maria Łempiccy
~~~~~~~~~~~~~~~
Święci w Polsce i ich kult
w świetle historii
|
ROZDZIAŁ 5
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI CZCZENI W ZAKONACH 5.3 WYKAZ ŚWIĘTYCH WG PRZYNALEŻNOŚCI DO ZAKONU 1. AUGUSTIANIE - OSA ZAKON BRACI
ŚWIĘTEGO AUGUSTYNA - augustianie w Polsce od XIII/XIV w.; AUGUSTIANKI
- OSA ZGROMADZENIE SIÓSTR ŚWIĘTEGO AUGUSTYNA W POLSCE - augustianki przybyły do
Polski w 4 ćw. w. XVI.
Nazwę przyjęli od imienia św. Augustyna, który jest ich ojcem duchowym. W pierwszych wiekach, w czasach prześladowań chrześcijan,
wyrazem ich tożsamości było to, by nie zaprzeć się wiary, nawet jeśli często
kończyło się to męczeństwem.
Gdy w IV w. ustały prześladowania rozwinęło się życie
pustelnicze, gdzie chrześcijanie dążyli do zjednoczenia z Bogiem poprzez
modlitwę, refleksję, umartwienia. Zaczęło powstawać szereg wspólnot eremickich.
Św. Augustyn, po użyciu świeckiego życia, przeszedł
nawrócenie, stał się gorliwym wyznawcą Chrystusa i zaczął szukać Boga w
odosobnieniu klasztornym. Założył klasztor w Tegaście. Człowiek wielkiej
pobożności, mądrości, erudycji i pracowitości. Napisał ogromną ilość dzieł.
Wyświęcony na biskupa Hippony prowadził nadal życie w klasztorze formując
przyszłych kapłanów i biskupów. Dla nich ułożył regułę, która stała się
podstawą duchowości wielu zakonów, jak augustianie, kanonicy regularni.
Czerpali z tej augustiańskiej duchowości dominikanie, bonifratrzy i inni.
Myśli chrześcijańskiej przywrócił filozofię Platona. W
skrócie można tak ująć jego myśli „dążenie do Boga to najwyższe dobro
uszczęśliwiające człowieka”. Jest też znane jego powiedzenie „niespokojne jest
serce moje dopóki nie spocznie w Bogu”.
Zakon augustianów powstał z połączenia kilku wspólnot
eremickich powstałych po 430 roku i żyjących według reguły św. Augustyna. Unię
tą zatwierdził papież Aleksander IV w 1256 roku.
Augustianie do Polski przybyli w 1343 roku.
|
|
2. BENEDYKTYNI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
BENEDYKT z Nursji |
V/VI |
Chełmno II; Henryków;
Kraków kł Mariacki, K-ów Tyniec, K-ów Mogiła; Lubiń; Lubomierz; Sandomierz I;
Tarnowo Pałuckie |
|
SCHOLASTYKA |
V/VI |
Lubiń, Sandomierz,
Staniątki, Trzebnica, Żarnowiec |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
ANDRZEJ
ŚWIERAD |
X/XI |
Tropie |
|
BENEDYKT pustelnik |
X/XI |
Tropie |
|
PIĘCIU PIERWSZYCH
POLSKICH MĘCZENNIKÓW |
XI |
Kazimierz Biskupi |
|
BERNARD
z Wąbrzeźna |
XVI |
Wąbrzeźno, Lubiń |
|
WOJCIECH
GOLSKI |
XX |
Sł. B., Lubiń |
|
ZYGMUNT
MREŁA |
XX |
Sł. B., Tyniec |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ADELGUNDA |
VII |
Przemyśl benedyktynki |
|
ANGELINA
Z MARCIANO (Angela) |
XIV/XV |
Lubomierz, Kraków,
bernardynki |
|
ARSENIUSZ |
IV/V |
Sandomierz I, kł benedyktynek |
|
BRUNON |
|
Chełmno I, misjonarze |
|
GERARD, apostoł Węgier,
męczennik |
X/XI |
Bydgoszcz, Obory,
Sandomierz I benedyktynki |
|
GERTRUDA WIELKA |
XIII |
Lubin, Henryków, Kłodzko,
Przemyśl, Tarnowo Pałuckie, Żarnowiec |
|
ILDEFONS |
VII |
Staniątki |
|
KORBINIAN |
XVII/XVIII |
Kraków Tyniec |
|
MARCYANA (MARCJANA) |
III |
Staniątki, benedyktynki |
|
MARCYNIAN |
|
Sandomierz, benedyktynki |
|
MATERNUS (MATERN) |
XVI |
Lubomierz, Łódź Łagiewniki |
|
MAUR |
V |
Chełmno II pocysterski,
Lubiń, Wielkie Czyste, Żarnowiec |
|
MECHTYLDA z Helfty |
XIII |
Henryków; Lubiń; Przemyśl
benedyktynki; Wrocław kł św. Antoniego; Żarnowiec |
|
PELAGIA |
IV |
Sandomierz, benedyktynki
Kraków, bernardynki |
|
PIOTR Celestyn |
XIII |
Lubiń, Czerna karmelici
bosi |
|
PLACYD |
VI |
Lubomierz, Koronowo, Lubiń,
Chełmno II, Żarnowiec, Łódź Łagiewniki |
|
ROMUALD |
X/XI |
Lubiń, Kraków bernardynki |
|
WILHELM z Akwitanii (?) |
|
Henryków |
3. BONIFRATRZY - OH - ZAKON SZPITALNY ŚWIĘTEGO JANA BOŻEGO.
Bonifratrzy w Polsce od pocz. XVII w.
Założycielem był Jan Boży (1495-1550). Urodzony w Portugalii, uprowadzony w dzieciństwie do Hiszpanii, znalazł tam opiekuna, który zapewnił mu dobre wychowanie. Był wojskowym i pędził życie pełne przygód, co zmieniło się zupełnie pod wpływem kazania św. Jana z Avili. Przebywał jakiś czas w szpitalu psychiatrycznym i tam powziął postanowienie służenia chorym i poświęcenia się dziełom miłosierdzia. Założył własny szpital i przykładem swym przyciągał pomocników – uczniów, co było początkiem Zakonu Szpitalnego.
Już po śmierci Jana Bożego papież Pius V zatwierdził w 1572 roku zakon Braci Miłosierdzia z regułą św. Augustyna. Popularnie zwani bonifratrami (dobrymi braćmi).
Założycielem był Jan Boży (1495-1550). Urodzony w Portugalii, uprowadzony w dzieciństwie do Hiszpanii, znalazł tam opiekuna, który zapewnił mu dobre wychowanie. Był wojskowym i pędził życie pełne przygód, co zmieniło się zupełnie pod wpływem kazania św. Jana z Avili. Przebywał jakiś czas w szpitalu psychiatrycznym i tam powziął postanowienie służenia chorym i poświęcenia się dziełom miłosierdzia. Założył własny szpital i przykładem swym przyciągał pomocników – uczniów, co było początkiem Zakonu Szpitalnego.
Już po śmierci Jana Bożego papież Pius V zatwierdził w 1572 roku zakon Braci Miłosierdzia z regułą św. Augustyna. Popularnie zwani bonifratrami (dobrymi braćmi).
|
3. BONIFRATRZY |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
JAN BOŻY |
XV/XVI |
Cieszyn I; Kraków
bonifratrzy; Lubomierz; Wrocław bonifratrzy; Zebrzydowice I; Ząbkowice
Śląskie; |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
FELIKS Walezjusz |
XIII |
Kraków bonifratrzy |
|
FRANCISZEK Camacho |
XVII |
Wrocław kł św. Klary,
Kraków bonifratrzy |
|
JAN Grande |
XVI |
Cieszyn I, Prudnik, Kraków
bonifratrzy, Wrocław IV |
|
JAN z Mathy |
XII/XIII |
Kraków bonifratrzy |
|
PIOTR KANIZY (Kanizjusz) |
XVI |
Prudnik |
|
|
|
|
4. CYSTERSI - OCist ZAKON OJCÓW CYSTERSÓW (Zakon mniszy,
klerycki, habitowy). Cystersi w Polsce od XII w. - POLSKA KONGREGACJA
NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY KRÓLOWEJ ŚWIATA
Nazwa
pochodzi od miejscowości Citeaux.
Francuz Robert (1028-1110) zwany Robertem z Molesmes wstąpił do benedyktynów w Montier-la-Celle. Wybrany na przeora chciał w zakonie wprowadzić większą dyscyplinę. Z kilkoma mnichami przeniósł się do Molesmes, lecz tam również nie odpowiadała mu rozluźniona dyscyplina. W końcu, za zgodą arcybiskupa osiedlili się w pobliżu Citeaux. Robert wrócił do Molesmes, a w Citeaux opatem został Alberyk (+ 1109)., a po nim Stefan Harding (1065-1134), który okazał się bardzo dobrym organizatorem. Ułożył konstytucję zakonu. Założył kilka opactw podległych opactwu centralnemu w Citeaux. Wyjednał w 1098 roku zatwierdzenie zakonu przez papieża Kaliksta II.
Przyjął też do zgromadzenia Bernarda (1090-1153) zwanego Bernardem z Clairvaux, który przyprowadził ze sobą 30 towarzyszy, w tym 4 swoich braci.
Bernard uzyska święcenia kapłańskie i z polecenia Stefana założył opactwo w Clairvaux. Mimo, że był słabego zdrowia wykazywał ogromną aktywność, powstawały nowe fundacje cystersów rozszerzając działanie na całą Europę (sam założył 68 opactw). Zyskał wielki autorytet, łagodził spory między różnymi zakonami, włączył się także w uśmierzanie sporów wynikłych w czasie wyboru papieża, negocjował z cesarzem i miastami włoskimi.
Zwalczał powstające herezje oraz błędne teorie intelektualisty Abelarda, doprowadzając w końcu do jego pojednania z Kościołem.
Francuz Robert (1028-1110) zwany Robertem z Molesmes wstąpił do benedyktynów w Montier-la-Celle. Wybrany na przeora chciał w zakonie wprowadzić większą dyscyplinę. Z kilkoma mnichami przeniósł się do Molesmes, lecz tam również nie odpowiadała mu rozluźniona dyscyplina. W końcu, za zgodą arcybiskupa osiedlili się w pobliżu Citeaux. Robert wrócił do Molesmes, a w Citeaux opatem został Alberyk (+ 1109)., a po nim Stefan Harding (1065-1134), który okazał się bardzo dobrym organizatorem. Ułożył konstytucję zakonu. Założył kilka opactw podległych opactwu centralnemu w Citeaux. Wyjednał w 1098 roku zatwierdzenie zakonu przez papieża Kaliksta II.
Przyjął też do zgromadzenia Bernarda (1090-1153) zwanego Bernardem z Clairvaux, który przyprowadził ze sobą 30 towarzyszy, w tym 4 swoich braci.
Bernard uzyska święcenia kapłańskie i z polecenia Stefana założył opactwo w Clairvaux. Mimo, że był słabego zdrowia wykazywał ogromną aktywność, powstawały nowe fundacje cystersów rozszerzając działanie na całą Europę (sam założył 68 opactw). Zyskał wielki autorytet, łagodził spory między różnymi zakonami, włączył się także w uśmierzanie sporów wynikłych w czasie wyboru papieża, negocjował z cesarzem i miastami włoskimi.
Zwalczał powstające herezje oraz błędne teorie intelektualisty Abelarda, doprowadzając w końcu do jego pojednania z Kościołem.
Przy
całej swej aktywności był człowiekiem kontemplacji i mistykiem, na co poświęcał
całe noce. Konsekwentnie praktykował regułę św. Benedykta. Miał też wielkie
nabożeństwo do Najśw. Maryi Panny.
Do Polski cystersi przybyli w połowie XII wieku.
Do Polski cystersi przybyli w połowie XII wieku.
|
4. CYSTERSI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
ROBERT z Molesmes |
XII |
Kraków Mogiła; Obra;
Owińska; Przemęt; Tarnowo Pałuckie; Wieleń Zaobrzański |
|
ALBERYK |
XII |
Jemielnica; Koronowo; K-ów
Mogiła; Obra; Wieleń Zaobrzański |
|
STEFAN Harding |
XII |
Henryków; Kraków Mogiła;
Owińska; Obra; Tarnowo Pałuckie; Wieleń Zaobrzański |
|
BERNARD Z CLAIRVAUX |
XII |
Henryków; Kraków kł
klarysek, K-ów Mogiła; Ląd; Lubiń; Obra; Przemęt; Święta Lipka; Tarnowo
Pałuckie; Wieleń Zaobrzański |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
JADWIGA Śląska |
XII/XIII |
Trzebnica, Kraków
bernardynki |
|
WINCENTY Kadłubek |
XII/XIII |
Jędrzejów |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
AGNIESZKA z
Montepuliciano |
XIII/XIV |
Trzebnica, Kraków
dominikanie, Kraków dominikanki |
|
ALEKSANDER IV |
XIII |
Wieleń Zaobrzański, Poznań,
franciszkanie |
|
BENEDYKT XI |
XIV |
Kraków dominikanie; |
|
BENEDYKT XII |
XIII/XIV |
Wieleń Zaobrzański |
|
BENEDYKT z Nursji |
V/VI |
Sandomierz I, Lubomierz,
Lubiń, Kraków kł Mariacki, Kraków Tyniec, Kraków Mogiła, Tarnowo Pałuckie,
Henryków |
|
EUGENIUSZ III |
XII |
Wieleń Zaobrzański |
|
FELIKS III |
V |
Kraków, kł Bożego Ciała,
Ląd |
|
FRANCISZKA Rzymska |
XIV/XV |
Kraków franciszkanie; |
|
GERTRUDA WIELKA |
XIII |
Lubin, Henryków, Kłodzko,
Przemyśl benedyktynki; Tarnowo Pałuckie, Żarnowiec |
|
HILDEGARDA |
XII |
Henryków |
|
HUMBELINA |
XII |
Trzebnica, Henryków,
Kamieniec Ząbkowicki |
|
JULIANA z Mont Cornillon |
XIII |
Tarnowo Pałuckie, Henryków |
|
KONSTANTY, cysters |
|
Henryków |
|
LUTGARDA (Ludgarda) |
XII/XIII |
Tarnowo Pałuckie, Henryków |
|
MAUR |
V |
Chełmno II pocysterski,
Lubiń, Wielkie Czyste, Żarnowiec |
|
MECHTYLDA z Helfty |
XIII |
Henryków; Lubiń; Przemyśl
benedyktynki; Wrocław kł św. Antoniego; Żarnowiec |
|
PEREGRYN |
III |
Trzebnica |
|
PLACYD |
VI |
Chełmno II; Koronowo;
Lubiń; Lubomierz; Łódź Łagiewniki; Żarnowiec |
|
URBAN IV |
XIII |
Wieleń Zaobrzański |
|
WOLFGANG |
X |
Wąchock |
5. DOMINIKANIE - OP
ZAKON BRACI KAZNODZIEJÓW. Dominikanie w Polsce od XIII w.
DOMINIKANKI - OP MNISZKI ZAKONU KAZNODZIEJSKIEGO
Nazwę
przyjęli od swego założyciela Dominika Guzmana (1173-1221). Dominik pochodził z
możnego hiszpańskiego rodu. Wyświęcony na kapłana został kanonikiem w Osmie.
Później podróżując po Europie zetknął się z herezjami albigensów i waldensów
bezskutecznie zwalczanych przez legatów papieskich. Spowodowało to, że
zapragnął poświęcić się pracy ewangelizacyjnej. Ceniąc życie kontemplacyjne
pragnął głosić ewangelię, naśladując Boskiego Mistrza w wyrzeczeniu, ubóstwie,
ale także w ruchliwości potrzebnej do dotarcia z przepowiadaniem ewangelii do
jak najszerszej rzeszy słuchaczy. Swą działalnością przyciągnął wielu gorliwych
naśladowców.
Pierwszy ośrodek tworzącego się zakonu powstaje w Tuluzie, ale jego zatwierdzenie napotyka na trudności. Ostatecznie Dominik pisze regułę zakonu opartą na regule św. Augustyna i konstytucje norbertańskie. Zsyntetyzował dwie tendencje: kanonicką i wędrownych kaznodziejów żyjących w ewangelicznym ubóstwie.
Pierwszy ośrodek tworzącego się zakonu powstaje w Tuluzie, ale jego zatwierdzenie napotyka na trudności. Ostatecznie Dominik pisze regułę zakonu opartą na regule św. Augustyna i konstytucje norbertańskie. Zsyntetyzował dwie tendencje: kanonicką i wędrownych kaznodziejów żyjących w ewangelicznym ubóstwie.
Papież
Honoriusz III w 1218 roku zatwierdził zakon, który przyjął nazwę Zakon
Kaznodziejski, popularnie zwany dominikanami.
Ważną postacią w tworzeniu się zakonu dominikańskiego był Rajmund z Penafort (ok. 1180-1275), dominikanin, człowiek wielkiej wiedzy, autor wielu dzieł, profesor prawa. Będąc generałem zakonu, na polecenie papieża Grzegorza IX, podjął się opracowania konstytucji zakonnych, które obowiązywały do 1924 roku. Dostosowano je później do wymagań Kodeksu Prawa kanonicznego.
W Polsce dominikanie są od 1220 roku.
Ważną postacią w tworzeniu się zakonu dominikańskiego był Rajmund z Penafort (ok. 1180-1275), dominikanin, człowiek wielkiej wiedzy, autor wielu dzieł, profesor prawa. Będąc generałem zakonu, na polecenie papieża Grzegorza IX, podjął się opracowania konstytucji zakonnych, które obowiązywały do 1924 roku. Dostosowano je później do wymagań Kodeksu Prawa kanonicznego.
W Polsce dominikanie są od 1220 roku.
|
5. DOMINIKANIE (-KI) |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
DOMINIK |
XII/XIII |
Cieszyn II podominikański;
Janów Lubelski; Kraków klaryski, bernardynki, domini-kanie; Warszawa dominikanie |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
JACEK Odrowąż |
XIII |
Kraków dominikanie,
Warszawa dominikanie, Janów Lubelski, Święta Lipka |
|
CZESŁAW |
XIII |
Wrocław III, kł św.
Wojciecha |
|
SADOK |
XIII |
Janów Lubelski; Sieradz |
|
MĘCZENNICY SANDOMIERSCY |
XIII |
Sandomierz kł św. Jakuba,
Sieradz, Kraków dominikanie |
|
MĘCZENNICY DOMINIKAŃSCY |
XV |
Ząbkowice Śląskie |
|
MICHAŁ Czartoryski |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
AGNIESZKA z
Montepulciano |
XIII/. XIV |
Kraków dominikanie, Kraków
dominikanki, Trzebnica |
|
ALBERT WIELKI |
XIII |
Kraków dominikanie |
|
AMBROŻY Sieneński
(Sansedonius) |
XIII |
Kraków dominikanie |
|
ANDRZEJ Abellon |
XIV/XV |
Kraków dominikanie |
|
ANTONIN Pierozzi |
XIV |
Kraków dominikanie,
Zakrzewo Kościelne |
|
AUGUSTYN bp lucerański |
XIII/XIV |
Kraków dominikanie |
|
BENEDYKT XIII |
XVII/XVIII |
Zakrzewo Kościelne |
|
BONAWENTURA z Bagnoregio |
XIII |
Warszawa dominikanie,
franciszkanie; Osieczna, Łomża |
|
FRANCISZEK Possadas |
XVIII |
Kraków dominikanie,
Warszawa dominikanie |
|
GUNDYSŁAW |
XII/XIII |
Kraków dominikanie |
|
HERMAN Morawita
(Morawianin) |
XIII |
Kraków dominikanie,
Czarnowąsy, Strzelno II, Opole |
|
INNOCENTY V |
XIII |
Kraków dominikanie, Opole |
|
JAKUB z Mevanii |
XIII |
Kraków dominikanie |
|
JAN z Kolonii |
XVI |
Kraków dominikanie |
|
JOANNA de AZA |
XII |
Kraków dominikanie |
|
KATARZYNA Ricci |
XVI |
Kraków dominikanie,
dominikanki, Opole |
|
KOLUMBA z Rieti |
XV |
Kraków dominikanie |
|
LUDWIK Bertrand |
XVI |
Kraków dominikanie,
Warszawa dominikanie |
|
MAŁGORZATA Węgierska |
XIII |
Kraków dominikanie,
Warszawa dominikanie |
|
MANFRETUS |
XV |
Kraków dominikanie |
|
MARIA Egipcjanka |
IV/V |
Kraków dominikanie,
Sandomierz benedyktynki, Strzelno I kł św. Prokopa |
|
MĘCZENNICY Z TULUZY |
XIII |
Kraków dominikanie; |
|
NOTBURGA |
IX/X |
Ząbkowice Śl.,
podominikański |
|
OFKA (EUFEMIA) |
XIV |
Kraków dominikanki |
|
PIOTR z Werony |
XII/XIII |
Kraków dominikanie,
Sieradz, Pilawa Dolna |
|
PIUS V |
XVI |
Kraków, Opole, Pilawa
Dolna, Warszawa - dominikanie |
|
RAJMUND z Penyafort |
XII/XIII |
Kraków dominikanie |
|
REGINALD |
XI |
Kraków dominikanie |
|
RÓŻA z Limy |
XVI/XVII |
Kraków dominikanie,
Warszawa dominikanie |
|
SZYMON z Balacchi |
XIV |
Kraków dominikanie |
FRANCISZKANIE OFM ZAKON BRACI MNIEJSCYCH (6, 7, 8, 9) - franciszkanie w Polsce od XIII
w.
Nazwa
pochodzi od założyciela Franciszka z Asyżu (1182-1226). Postać Franciszka to odpowiedź Boga na
wypaczenia w Kościele, na dążenie do władzy, bogactwa a zapomnienie o nauce
Chrystusa, który chciał Kościoła bogatego w miłość bliźniego, pokorę. Takim
właśnie był św. Franciszek: pokorny i ubogi, posłuszny wskazaniom Bożym, gdy
usłyszał „Franciszku idź i napraw mój Kościół”. Choć początkowo myślał o
fizycznej naprawie zrujnowanych kościołów, to okazało się, że chodzi o duchową
naprawę całego Kościoła.
Te ubogie środki, którymi posługiwał się Franciszek przyciągały do niego coraz więcej uczniów. Wędrowali głosząc Ewangelię, nauczając i stosowali się do słów Chrystusa : „nie bierzcie na drogę torby, ani dwóch sukien, ani sandałów, ani laski” (Mt 10,5-16). Posądzani o nauczanie bez stosownych uprawnień udali się do papieża, który pod wpływem wewnętrznych natchnień ujrzał we Franciszku ratunek dla chylącego się do upadku Kościoła.
Papież Innocenty III w 1209 roku zatwierdził ustnie I Zakon św. Franciszka – Bracia Mniejsi, a Honoriusz III potwierdził to oficjalnie w 1223 roku.
Dzieło Franciszka rozprzestrzeniało się z niezwykłą szybkością w całej Europie.
Te ubogie środki, którymi posługiwał się Franciszek przyciągały do niego coraz więcej uczniów. Wędrowali głosząc Ewangelię, nauczając i stosowali się do słów Chrystusa : „nie bierzcie na drogę torby, ani dwóch sukien, ani sandałów, ani laski” (Mt 10,5-16). Posądzani o nauczanie bez stosownych uprawnień udali się do papieża, który pod wpływem wewnętrznych natchnień ujrzał we Franciszku ratunek dla chylącego się do upadku Kościoła.
Papież Innocenty III w 1209 roku zatwierdził ustnie I Zakon św. Franciszka – Bracia Mniejsi, a Honoriusz III potwierdził to oficjalnie w 1223 roku.
Dzieło Franciszka rozprzestrzeniało się z niezwykłą szybkością w całej Europie.
Zafascynowana
postacią Franciszka Klara, pochodząca z bogatej rodziny w Asyżu, postanowiła
wspomagać jego dzieło modlitwą i tak powstał II Zakon św. Franciszka Pań
Ubogich, popularnie zwanych klaryskami.
W Polsce franciszkanie są od 1227 roku.
W XV i XVI w., dla ściślejszego zachowania pierwotnego ubóstwa i surowszej reguły, powstały odgałęzienia zakonu franciszkańskiego tzw. obserwantów (w Polsce zwanych bernardynami) i reformatów.
Obecnie obie te gałęzie występują pod wspólną nazwą franciszkanie (OFM), w odróżnieniu od pierwotnego konwentu franciszkanów konwentualnych (OFM conv).
W niniejszym opracowaniu ujęto ich oddzielnie, gdyż występowały przez kilka wieków pod odrębnymi nazwami i do dziś zachowały się pochodne od nich nazwy ulic, przynależności, kościołów itp.
W Polsce franciszkanie są od 1227 roku.
W XV i XVI w., dla ściślejszego zachowania pierwotnego ubóstwa i surowszej reguły, powstały odgałęzienia zakonu franciszkańskiego tzw. obserwantów (w Polsce zwanych bernardynami) i reformatów.
Obecnie obie te gałęzie występują pod wspólną nazwą franciszkanie (OFM), w odróżnieniu od pierwotnego konwentu franciszkanów konwentualnych (OFM conv).
W niniejszym opracowaniu ujęto ich oddzielnie, gdyż występowały przez kilka wieków pod odrębnymi nazwami i do dziś zachowały się pochodne od nich nazwy ulic, przynależności, kościołów itp.
6. FRANCISZKANIE KONWENTUALNI - OFM
Conv. - ZAKON BRACI MNIEJSZYCH
KONWENTUALNYCH.
W Polsce od XIII wieku.
Zakon św. Franciszka miał kilku wybitnych uczonych. Można tu wymienić Włocha Bonawenturę z Bagnoregio (1221-1274). W dzieciństwie został cudownie uzdrowiony, gdy jego matka zwróciła się o pomoc do św. Franciszka. Wstąpił do zakonu Braci Mniejszych. Odbywał studia pod kierunkiem znakomitych mistrzów (np. Aleksander z Halès), napisał wiele ważnych dzieł filozoficznych i teologicznych. Wybrany na generała franciszkanów kodyfikował ustawy zakonne. Zyskał miano drugiego założyciela rodziny serafickiej. W roku 1273 mianowany kardynałem przez papieża Grzegorza X, a w 1488 roku doktorem Kościoła.
Jan Duns Szkot (1256-1308), napisał wiele teologicznych dzieł stając się mistrzem całej franciszkańskiej szkoły, gdzie w centralnym miejscu znajduje się Chrystus. Przyczynił się też do rozwoju katolickiej mariologii.
Zakon św. Franciszka miał kilku wybitnych uczonych. Można tu wymienić Włocha Bonawenturę z Bagnoregio (1221-1274). W dzieciństwie został cudownie uzdrowiony, gdy jego matka zwróciła się o pomoc do św. Franciszka. Wstąpił do zakonu Braci Mniejszych. Odbywał studia pod kierunkiem znakomitych mistrzów (np. Aleksander z Halès), napisał wiele ważnych dzieł filozoficznych i teologicznych. Wybrany na generała franciszkanów kodyfikował ustawy zakonne. Zyskał miano drugiego założyciela rodziny serafickiej. W roku 1273 mianowany kardynałem przez papieża Grzegorza X, a w 1488 roku doktorem Kościoła.
Jan Duns Szkot (1256-1308), napisał wiele teologicznych dzieł stając się mistrzem całej franciszkańskiej szkoły, gdzie w centralnym miejscu znajduje się Chrystus. Przyczynił się też do rozwoju katolickiej mariologii.
6. FRANCISZKANIE KONWENTUALNI
|
WIEK
|
MIEJSCE KULTU
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL
|
|
|
|
|
|
|
|
FRANCISZEK Z ASYŻU |
XII/XIII |
Kraków reformaci,
bernardyni, bernardynki, klaryski, paulini; Leżajsk; Poznań franciszkanie;
Przemyśl reformaci; Święta Lipka |
|
BONAWENTURA Z BAGNOREGIO |
XIII |
Chwalęcin; Kalisz I
franciszkanie; Kalisz II poreformacki; Kraków bernardyni, bernardynki,
klaryski, reformaci; Leżajsk; Łomża; Miejska Górka; Osieczna; Poznań
franciszkanie; Warszawa dominikanie; Wrocław franciszkanie |
|
JAN DUNS SCOTT (SZKOT) |
XIII/XIV |
Leżajsk; Kraków
franciszkanie, Poznań kł franciszkanów, kł farny jezuici; Przemyśl
franciszkanie |
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU
|
|
|
|
|
|
|
|
JAN ŁOBDOWCZYK (JAN z Łobdowa) |
XIII |
Chełmno I misjonarze, Łódź
Łagiewniki |
|
JAKUB Strepa (Strzemię) |
XIV |
Kraków bernardyni, Przemyśl
franciszkanie, |
|
RAFAŁ Chyliński |
XVIII |
Łódź Łagiewniki, Kraków
franciszkanie |
|
SZYMON Z TORUNIA |
XIII |
Chełmno |
|
MAKSYMILIAN Maria Kolbe |
XIX/XX |
Niepokalanów |
|
XIX/XX |
Sł. B. |
|
|
XIX/XX |
Sł. B. |
|
|
XX |
Patrz rozdział 2 –
108 MzaW |
|
|
XX |
Patrz rozdział 2 –
108 MzaW |
|
|
XX |
Patrz rozdział 2 –
108 MzaW |
|
|
XX |
Patrz rozdział 2 –
108 MzaW |
|
|
XX |
Patrz rozdział 2 –
108 MzaW |
|
|
XX |
Patrz rozdział 2 –
108 MzaW |
|
|
XX |
Patrz rozdział 2 –
108 MzaW |
|
|
XX |
Sł. B. |
|
|
XX |
Sł. B. |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI
|
|
|
|
|
|
|
|
AGNIESZKA Czeska |
XIII |
Poznań franciszkanie,
Kraków bernardynki; Wrocław I franciszkanie; |
|
AKURSJUSZ |
XIII |
Kraków franciszkanie |
|
ANTONI Z MALASDINA |
|
Przemyśl franciszkanie |
|
ALEKSANDER IV |
XIII |
Wieleń Zaobrzański, Poznań,
franciszkanie |
|
ANDRZEJ Caccioli |
XIII |
Zamarte, Poznań
franciszkanie |
|
APOLONIA |
III |
Kraków kł Mariacki, Kraków
kł bernardynek, Poznań franciszkanie |
|
ASTESANUS z Cisalpiny |
XIII/XIV |
Kraków franciszkanie |
|
BENEDYKT z Urbino |
XVI/XVII |
Łomża, Miejska Górka |
|
BERARD z Carbio |
XIII |
Poznań franciszkanie |
|
BONAWENTURA bp z Potenzy |
XVII/XVIII |
Sanok franciszkanie |
|
DANIEL z Belvedere |
XII/XIII |
Poznań franciszkanie |
|
DYDAK z Alkali |
XV |
Stary Sącz, Kęty, Kraków
klaryski, Kraków reformaci, Przemyśl reformaci, Leżajsk, Łódź Łagiewniki |
|
ELIGIUSZ |
VI |
Kraków franciszkanie |
|
EUFEMIA |
III |
Kraków franciszkanie |
|
FILOMENA |
III |
Kalisz I franciszkanie,
Kobyłka |
|
GABRYEL Ferreti |
XIV/XV |
Zamarte, Miejska Górka |
|
GERMANA |
XVI |
Piotrkowice |
|
GILERMUS Z VAURONILLON |
XV |
Kraków franciszkanie |
|
GWIDON z Cortony (Kortony) |
XII/XIII |
Poznań franciszkanie |
|
HENRYK
Z HELMS (HELMISIUS) |
XVI |
Kraków franciszkanie |
|
HUGON Z NOVO CASTRO |
XIV |
Kraków franciszkanie |
|
HUMILIANA |
XIII |
Osieczna |
|
JAN Józef od Krzyża |
XVIII |
Kęty, Osieczna, Pilica |
|
JAN z Prado |
XVI/XVII |
Osieczna |
|
JAN z San Fekundo |
XV |
Kraków franciszkanie |
|
JÓZEF z Kupertynu |
XVII |
Kraków, Poznań, Przemyśl -
franciszkanie; |
|
KONRAD z Piacenzy |
XIII/XIV |
Miejska Górka, Wrocław, pofranciszkański |
|
KONSTANCJA |
IV |
Poznań franciszkanie |
|
KORNELIUSZ I |
III |
Sanok |
|
LANDOLF
Z NEAPOLU (LANDULFUS) |
XIV |
Kraków franciszkanie |
|
LEONARD z Porto Maurizio |
XVII/XVIII |
Kraków reformaci, Kęty,
Chocz, Miejska Górka, Poznań bernardyni, Przemyśl, |
|
LUDWIK bp Tuluzy |
XIII |
Leżajsk, Łomża, Poznań
franciszkanie, Poznań bernardyni, Węgrów, Ratowo |
|
LUDWIK Z PRUS |
XV |
Kraków franciszkanie |
|
MAŁGORZATA z Kortony |
XIII |
Leżajsk, Miejska Górka |
|
MATERNUS (MATERN) |
XVI |
Lubomierz, Łódź Łagiewniki |
|
MĘCZENNICY JAPOŃSCY |
XVII |
Miejska Górka, Kraków kł
św. Barbary jezuici, Poznań fara; Chojnice |
|
MĘCZENNICY JAPOŃSCY,
franciszkanie |
XVI |
Poznań kł św. Franciszka,
Przemyśl franciszkanie |
|
MĘCZENNICY z Ceuty |
XIII |
Poznań kł św. Franciszka,
Przemyśl franciszkanie |
|
MĘCZENNICY z Gorkum |
XVI |
Miejska Górka |
|
MĘCZENNICY Z MARRAKESZU:
Berard, Piotr; Acursius (Akursjusz); Adiut; Otton; |
XIII |
Kraków franciszkanie |
|
MIKOŁAJ IV |
XIII |
Poznań franciszkanie |
|
MIKOŁAJ FERBER |
XV |
Kraków franciszkanie |
|
PACYFIK z Nowary |
XV |
Kraków reformaci, Chocz,
Osieczna, Korycin, Szczawin Kościelny, Zaręby Kościelne, Węgrów, Zamarte |
|
PASCHALIS Baylon |
XVI |
Osieczna, Włocławek,
Leżajsk, Chocz, Kalisz II, Kalwaria Zebrzydowska, Konin |
|
PIOTR Regalado |
XIV/XV |
Poznań franciszkanie,
Zamarte |
|
PIOTR z Alkantary |
XVI |
Kraków bernardyni,
klaryski, reformaci; Miejska Górka; Osieczna; Poznań bernardyni; Przemyśl
reformaci; Wrocław I franciszkanie |
|
PLACYD |
VI |
Łódź Łagiewniki |
|
SALOMEA |
XIII |
Warszawa franciszkanie,
Kraków franciszkanie, Kraków bernardynki, Kraków klaryski, Nowe Miasto n/
Pilicą, Przemyśl franciszkanie, |
|
STEFAN BRULEFER |
XV |
Kraków franciszkanie |
|
SYKSTUS IV |
XV |
Poznań franciszkanie |
|
SYKSTUS V |
XVI |
Poznań franciszkanie |
|
WAWRZYNIEC z Brindisi |
XVII |
Warszawa franciszkanie
Krosno, Łomża, Sędziszów Młp |
|
WILHELM VARRO |
XIII |
Kraków franciszkanie |
|
WILHELM Z OCKHAM |
XIV |
Kraków franciszkanie |
|
WITALIS z Salzburga |
VIII |
Warszawa franciszkanie |
|
|
|
|
7. BERNARDYNI - OFM Bern - FRANCISZKANIE ZAKON BRACI
MNIEJSZYCH OBSERWANCI Bernardyni w
Polsce od XV wieku.
BERNARDYNKI - OSF - B - MNISZKI TRZECIEGO ZAKONU REGULARNEGO ŚWIĘTEGO FRANCISZKA Z ASYŻU. Bernardynki w Polsce od XV wieku.
BERNARDYNKI - OSF - B - MNISZKI TRZECIEGO ZAKONU REGULARNEGO ŚWIĘTEGO FRANCISZKA Z ASYŻU. Bernardynki w Polsce od XV wieku.
Nazwa pochodzi od Bernardyna ze Sieny (1380-1444), dał on w zakonie
franciszkańskim początek zreformowanej jego gałęzi, której członkowie nazwani
byli obserwantami. Bernardyn napisał wiele cennych dzieł teologicznych
podkreślając też rolę Matki Bożej i prawdę o Niepokalanym Poczęciu. Obserwanci
przestrzegali bardzo ściśle reguły franciszkańskiej.
Wybitnym obserwantem był Jan Kapistran (1386-1456), uzyskał on w 1446 roku od papieża bullę, która przy zachowaniu formalnej jedności przyznawała obserwantom niezawisłość od franciszkanów konwentualnych. Był on przywódcą i organizatorem obserwantów, jego kazania rozszerzały zasięg zakonu poza Alpy, a ok. 1450 roku dotarł on na Śląsk i do Krakowa.
Wybitnym obserwantem był Jan Kapistran (1386-1456), uzyskał on w 1446 roku od papieża bullę, która przy zachowaniu formalnej jedności przyznawała obserwantom niezawisłość od franciszkanów konwentualnych. Był on przywódcą i organizatorem obserwantów, jego kazania rozszerzały zasięg zakonu poza Alpy, a ok. 1450 roku dotarł on na Śląsk i do Krakowa.
7. BERNARDYNI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
ZAŁOŻYCIEL |
||
| FRANCISZEK Z ASYŻU | XII/XIII | Kraków reformaci, bernardyni, bernardynki, klaryski, paulini; Leżajsk; Poznań franciszkanie; Przemyśl reformaci; Święta Lipka |
|
BERNARDYN ZE SJENY |
XIV/XV |
Kraków bernardyni,
franciszkanie; Leżajsk; Poznań bernardyni, |
|
JAN KAPISTRAN |
XIV/XV |
Kraków bernardyni,
reformaci, paulini; Leżajsk; Poznań ber-nardyni; Włocławek |
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU
|
|
|
|
|
|
|
|
JAN z Dukli |
XV |
Dukla, Kraków bernardyni |
|
SZYMON z Lipnicy |
XV |
Kraków, bernardyni |
|
WŁADYSŁAW z Gielniowa |
XV |
Warszawa, Gielniów |
|
RAFAŁ z Proszowic |
XV/XVI |
Warta I, Gielniów |
|
HADRIAN OSMOŁOWSKI |
XIX/XX |
Sł. B. |
|
ANASTAZY PANKIEWICZ |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
KRYSTYN GONDEK |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
NARCYZ TURCHAN |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI
|
|
|
|
|
|
|
|
ADRIAN (HADRIAN III) |
IX |
Kolanowice |
|
ALEKSANDER z Hales |
XII/XIII |
Poznań franciszkanie |
|
ANDRZEJ Caccioli |
XIII |
Zamarte, Poznań
franciszkanie |
|
ANDRZEJ Comitibus (Conti) |
XIII |
Grodzisk Wlkp., Zamarte,
Poznań franciszkanie, Kalisz II pofranciszkański |
|
ANGELA (ANGELINA) |
XIV/XV |
Kraków, bernardynki |
|
APOLINARY |
II |
Kraków, bernardynki |
|
APOLONIA |
III |
Kraków kł Mariacki, Kraków
kł bernardynek, Poznań franciszkanie |
|
BERARD z Carbio |
XIII |
Poznań franciszkanie |
|
BONAWENTURA z Bagnoregio |
XIII |
Kraków bernardyni, Kraków
bernardynki, Kraków klaryski, Kraków reformaci; Kalisz I franciszkanie,
Kalisz II poreformacki, Leżajsk, Poznań franciszkanie, Warszawa dominikanie,
Osieczna, Łomża |
|
DANIEL z Belvedere |
XII/XIII |
Poznań franciszkanie, |
|
DOMINIK |
XII/XIII |
Kraków bernardynki |
|
DYDAK z Alkali |
XV |
Stary Sącz, Kęty, Kraków
klaryski, Kraków reformaci, Leżajsk, Łódź Łagiewniki |
|
ELEONORA |
VI/VII |
Kraków, bernardynki |
|
FRANCISZEK Solano |
XVI/XVII |
Leżajsk., Poznań bernardyni,
Zamarte |
|
FRANCISZEK z Paoli |
XV |
Kraków franciszkanie |
|
GABRYEL Ferreti |
XIV/XV |
Zamarte, Miejska Górka |
|
IWO (IWON) |
XIII |
Frombork, Leżajsk, Przemyśl
franciszkanie |
|
JADWIGA Śląska |
XII/XIII |
Trzebnica, Kraków
bernardynki |
|
XV |
Leżajsk, Poznań bernardyni,
Zamarte |
|
|
JAN Duns Scott (Szkot) |
XIII/XIV |
Leżajsk, Poznań kł
franciszkanów, Poznań kł farny jezuici |
|
JAN z Perugii |
XII |
Grodzisk Wlkp. |
|
JUSTYNA z Padwy |
III |
Kraków bernardynki |
|
KINGA |
XIII |
Stary Sącz klaryski, Kraków
bernardynki, Kraków klaryski |
|
KLARA |
XIII |
Kraków klaryski,
Kraków bernardynki, Wrocław II |
|
KRYSTYNA z Bolzano |
III/IV |
Kraków bernardynki |
|
LEONARD z Porto Maurizio |
XVII/XVIII |
Kraków reformaci, Kęty,
Chocz, Miejska Górka, Poznań bernardyni |
|
LUDWIK bp Tuluzy |
XIII |
Leżajsk, Łomża, Poznań
franciszkanie, Poznań bernardyni, Węgrów, Ratowo |
|
MAŁGORZATA z Kortony |
XIII |
Leżajsk, Miejska Górka |
|
MECHTYLDA z Helfty |
XIII |
Henryków; Lubiń; Przemyśl
benedyktynki; Wrocław kł św. Antoniego; Żarnowiec |
|
MELCHIZEDECH. |
XV |
Warta I bernardyni |
|
PACYFIK z Nowary |
XV |
Kraków reformaci, Chocz,
Osieczna, Korycin, Szczawin Kościelny, Zaręby Kościelne, Węgrów, Zamarte |
|
PASCHALIS Baylon |
XVI |
Osieczna, Włocławek,
Leżajsk, Chocz, Kalisz II, Kalwaria Zebrzydowska, Konin |
|
PAWEŁ Eremita (Pustelnik) |
III |
Alwernia, Kraków paulini,
Warszawa paulini |
|
IV |
Kraków, bernardynki,
Sandomierz benedyktynki |
|
|
PIOTR Regalado |
XIV/XV |
Poznań franciszkanie,
Zamarte |
|
PIOTR z Alkantary |
XVI |
Kraków bernardyni,
klaryski, reformaci; Miejska Górka; Osieczna; Poznań bernardyni; Przemyśl
reformaci; Wrocław I franciszkanie |
|
PIOTR z Sassoferrato |
XII |
Grodzisk Wlkp., Warta II
bernardynki |
|
POSSIDONIUS (POSYDONIUSZ) |
IV/V |
Alwernia |
|
ROMUALD |
X/XI |
Lubiń, Kraków bernardynki |
|
RÓŻA z Viterbo |
XIII |
Kraków bernardynki, Poznań
karmelitanie |
|
SALOMEA |
XIII |
Kraków bernardyni, Kraków
klaryski, Nowe Miasto n/ Pilicą |
|
SALWATOR z Horthy |
XVI |
Leżajsk, Pilica |
|
SERAFIN z Montegranaro |
XVI |
Lubartów; Sędziszów Młp |
|
ZENO (ZENON) |
IV |
Alwernia |
|
|
|
|
8. REFORMACI OFM Ref - FRANCISZKANIE ZAKON BRACI MNIEJSZYCH REFORMOWANI. Reformaci w Polsce
od XVIII wieku.
Jak sama nazwa wskazuje jest to odłam Braci Mniejszych, którzy chcieli dalszego zreformowania zakonu w duchu pokuty i pogłębionego ascetyzmu. Twórcą takiej reformy był Hiszpan Piotr z Alkantary (1499-1562), który za przyzwoleniem papieża Juliusza III w 1544 roku założył klasztor – odosobnienie przy kościele Krzyża Świętego w Cebollas koło Coiry.
Bracia przestrzegający ścisłej reguły zakonnej, oddający się pokucie, umartwieniom, długim modlitwom zostali nazwani alkantrystami.
Piotr z Alkantary w 1557 roku został generalnym komisarzem franciszkanów konwentualnych zreformowanych. Był autorem dzieł ascetycznych.
Jan Józef od Krzyża (1654-1734) był kontynuatorem dzieła Piotra z Alkantary jako odnowiciel życia franciszkańskiego poprzez pokutę i ascezę. Przy tym służył on radą i pomocą kardynałom, biskupom a także sławnym ludziom świeckim.
|
8. REFORMACI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
FRANCISZEK Z ASYŻU |
XII/XIII |
Kraków reformaci,
bernardyni, bernardynki, klaryski, paulini; Leżajsk; Poznań franciszkanie;
Przemyśl reformaci; Święta Lipka |
|
PIOTR z Alkantary |
XVI |
Kraków bernardyni,
klaryski, reformaci; Miejska Górka; Osieczna; Poznań bernardyni; Przemyśl
reformaci; Wrocław I franciszkanie |
|
JAN JÓZEF OD KRZYŻA |
XVIII |
Kęty; Osieczna; Pilica |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
WENANTY Andress |
XVIII |
Kęty |
|
ALOJZY KOSIBA |
XIX/XX |
Sł. B. |
|
BRUNON ZEMBOL |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
MARCIN OPRZĄDEK |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ANDRZEJ Comitibus (Conti) |
XIII |
Grodzisk Wlkp., Zamarte,
Poznań franciszkanie, Kalisz II pofranciszkański |
|
ANDRZEJ Hibernon |
XVI |
Pilica |
|
BENWENUT |
XIII |
Węgrów, Poznań
franciszkanie |
|
BONAWENTURA z Bagnoregio |
XIII |
Kraków bernardyni, Kraków
bernardynki, Kraków klaryski, Kraków reformaci; Kalisz I franciszkanie,
Kalisz II poreformacki, Leżajsk, Poznań franciszkanie, Warszawa dominikanie,
Osieczna, Łomża |
|
DYDAK z Alkali |
XV |
Stary Sącz, Kęty, Kraków
klaryski, Kraków reformaci, Przemyśl reformaci, Leżajsk, Łódź Łagiewniki |
|
JAN Kapistran |
XIV/XV |
Kraków bernardyni, Kraków
reformaci, Kraków paulini, Leżajsk, Włocławek, Poznań bernardyni |
|
KAROL Sezze |
XVII |
Wieliczka |
|
KONRAD z Piacenzy |
XIII/XIV |
Miejska Górka, Wrocław I,
franciszkanie |
|
LEONARD z Porto Maurizio |
XVII/XVIII |
Kraków reformaci, Kęty,
Chocz, Miejska Górka, Poznań bernardyni |
|
LUDWIK bp Tuluzy |
XIII |
Leżajsk, Łomża, Poznań
franciszkanie, Poznań bernardyni, Węgrów, Ratowo |
|
PACYFIK z Nowary |
XV |
Kraków reformaci, Chocz,
Osieczna, Korycin, Szczawin Kościelny, Zaręby Kościelne, Węgrów, Zamarte |
|
PACYFIK z San Severino |
XVII/XVIII |
Kęty, Sędziszów Młp |
|
PASCHALIS Baylon |
XVI |
Osieczna, Włocławek,
Leżajsk, Chocz, Kalisz II, Kalwaria Zebrzydowska, Konin |
|
PROSPER |
V |
Pińczów, Kraśnik |
|
PULCHERIA |
V |
Pińczów |
|
SALWATOR z Horthy |
XVI |
Leżajsk, Pilica |
|
SEBASTIAN z Apparizio |
XVI |
Kęty |
|
|
|
|
9. KAPUCYNI OFM
Cap. - ZAKON BRACI MNIEJSZYCH
KAPUCYNÓW. Kapucyni w Polsce od XVII w.
Wśród
obserwantów w XVI wieku narastała chęć głębszych reform. Zwolennikiem tego był
Mateusz z Bascio. W 1528 roku papież Klemens VII udzielił zezwolenia na
zachowanie reguł o większej surowości i na noszenie habitu z ostro zakończonym
kapturem (stąd nazwa kapucyni). Wystąpił spór z prowincjałem obserwantów,
ostatecznie w 1543 roku Kapituła wybrała generała zakonu kapucynów o.
Franciszka z Jesi.
Potwierdzeniem słuszności powstania zakonu kapucynów było to, że zaraz na początku istnienia zakonu wstępują do niego prości ludzie, których życie i postawa sprawia, że stają się świętymi; tj. Feliks z Cantalice (1525-1587); Serafin z Montegranaro (1540-1604); Józef z Leonissy (1556-1612); Fidelis z Sigmaringen (1577-1623).
Jest to okres szerzenia się reformacji i pojawiania się świętych z zakonu kapucynów – jest ważnym elementem katolicyzmu.
Potwierdzeniem słuszności powstania zakonu kapucynów było to, że zaraz na początku istnienia zakonu wstępują do niego prości ludzie, których życie i postawa sprawia, że stają się świętymi; tj. Feliks z Cantalice (1525-1587); Serafin z Montegranaro (1540-1604); Józef z Leonissy (1556-1612); Fidelis z Sigmaringen (1577-1623).
Jest to okres szerzenia się reformacji i pojawiania się świętych z zakonu kapucynów – jest ważnym elementem katolicyzmu.
|
9. KAPUCYNI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
FRANCISZEK Z ASYŻU |
XII/XIII |
Kraków reformaci,
bernardyni, bernardynki, klaryski, paulini; Leżajsk; Poznań franciszkanie;
Przemyśl reformaci; Święta Lipka |
|
MATEUSZ Z BASCIO |
XVI |
Sędziszów Młp |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
HONORAT z Białej (Wacław
Koźmiński) |
XIX/XX |
Nowe Miasto n/ Pilicą |
|
ANICET ADALBERT KOPLIŃSKI |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
FLORIAN
STĘPNIAK |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
FIDELIS
CHOJNACKI |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
HENRYK
KRZYSZTOFIK |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
SYMFORIAN
FELIKS DUCKI |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
ZYGMUNT
NESTOROWICZ |
XX |
Sł. B. |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ANIOŁ z Acrio (Akry) |
XVIII |
Łomża, Sędziszów Młp |
|
ANZELM |
XI |
Sędziszów Młp |
|
BENEDYKT z Urbino |
XVI/XVII |
Łomża, Miejska Górka |
|
BERNARD z Asyżu |
XIII |
Sędziszów Młp, Żdżary |
|
BERNARD
z Balbao |
|
Sędziszów Młp kapucyni |
|
BERNARD z Corleone |
XVII |
Łomża kapucyni |
|
BONAWENTURA z Bagnoregio |
XIII |
Kraków bernardyni, Kraków
bernardynki, Kraków klaryski, Kraków reformaci; Kalisz I franciszkanie,
Kalisz II poreformacki, Leżajsk, Poznań franciszkanie, Warszawa dominikanie,
Osieczna, Łomża |
|
DYDAK z Kadyksu |
XVIII |
Sędziszów Młp |
|
IDZI z Asyżu |
XIII |
Przemyśl franciszkanie; |
|
EGIDIUS ENNEUS |
|
Sędziszów Młp |
|
FELIKS z Cantalice |
XVI |
Sędziszów Młp, Kraków
kapucyni |
|
FELIKS z Nikozji |
XVIII |
Łomża |
|
FIDELIS z Sigmaringen |
XVI/XVII |
Sędziszów Młp, Łomża,
Żdżary |
|
FRANCISZEK Z Palemone |
XVI |
Sędziszów Młp. |
|
FRANCISZEK z Paoli |
XV |
Sędziszów Młp, Kraków
franciszkanie |
|
HERUBIN |
|
Sędziszów Młp |
|
JAN CHRZCICIEL z Nursa |
XVI |
Sędziszów Młp |
|
JÓZEF z Leonissy |
XVII |
Łomża, Sędziszów Młp
kapucyni |
|
JUSTINUS z Panigaleo () |
|
Sędziszów Młp |
|
KONRAD z Parzham |
XIX |
Sędziszów Młp |
|
LUDWIK bp Tuluzy |
XIII |
Leżajsk, Łomża, Poznań
franciszkanie, Poznań bernardyni, Węgrów, Ratowo |
|
PACYFIK z San
Severino |
XVII/XVIII |
Kęty, Sędziszów Młp |
|
SALOMEA |
XIII |
Warszawa franciszkanie,
Kraków franciszkanie, Kraków bernardynki, Kraków klaryski, Nowe Miasto n/
Pilicą |
|
SERAFIN z Montegranaro |
XVI |
Lubartów; Sędziszów Młp |
|
TUDERTINUS |
VI |
Sędziszów Młp |
|
WAWRZYNIEC z Brindisi |
XVII |
Warszawa franciszkanie Krosno,
Łomża, Sędziszów Młp |
|
WERONIKA Giuliani |
XVII/XVIII |
Łomża, Warta I
pobernardyński |
|
|
|
|
10. KLARYSKI OSC - ZAKON ŚWIĘTEJ KLARY. Klaryski w Polsce od XIII wieku.
Nazwę przyjęły od patronki św. Klary (1194-1253), która była razem ze św. Franciszkiem założycielką zakonu. Ze względu na ścisłe więzy klarysek z franciszkanami (patrz św. Franciszek), nazywany jest II Zakonem św. Franciszka.
Ich głównym zadaniem jest życie w ubóstwie, modlitwa kontemplacyjna w odosobnieniu klauzurowym.
Klaryski są w Polsce od 1245 roku.
Nazwę przyjęły od patronki św. Klary (1194-1253), która była razem ze św. Franciszkiem założycielką zakonu. Ze względu na ścisłe więzy klarysek z franciszkanami (patrz św. Franciszek), nazywany jest II Zakonem św. Franciszka.
Ich głównym zadaniem jest życie w ubóstwie, modlitwa kontemplacyjna w odosobnieniu klauzurowym.
Klaryski są w Polsce od 1245 roku.
|
10. KLARYSKI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
FRANCISZEK Z ASYŻU |
XII/XIII |
Kraków reformaci,
bernardyni, bernardynki, klaryski, paulini; Leżajsk; Poznań franciszkanie;
Przemyśl reformaci; Święta Lipka |
|
KLARA |
XIII |
Kraków, kł św. Andrzeja
klaryski, Kraków bernardynki, Wrocław II |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
JOLANTA (JOLENTA) |
XIII |
Kalisz I franciszkanie |
|
KINGA |
XIII |
Stary Sącz klaryski, Kraków
bernardynki, Kraków klaryski |
|
SALOMEA |
XIII |
Warszawa franciszkanie,
Kraków franciszkanie, Kraków bernardynki, Kraków klaryski, Nowe Miasto n/
Pilicą |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
BERNARD z Clairvaux |
XII |
Kraków kł klarysek |
|
BONAWENTURA z Bagnoregio |
XIII |
Kraków klaryski |
|
DYDAK z Alkali |
XV |
Stary Sącz, Kęty, Kraków
klaryski, Kraków reformaci, Leżajsk, Łódź Łagiewniki |
|
PIOTR z Alkantary |
XVI |
Kraków bernardyni,
klaryski, reformaci; Osieczna, Poznań bernardyni, Przemyśl reformaci |
|
|
|
|
11. JEZUICI SJ - TOWARZYSTWO JEZUSOWE. Jezuici w Polsce od XVI wieku
Towarzystwo Jezusowe założył Ignacy Loyola (1491-1556), Hiszpan z rycerskiego rodu z kraju Basków. Uczestniczył w walkach hiszpańsko – francuskich i zraniony poważnie, w czasie rekonwalescencji odkrył swą drogę do Boga. W benedyktyńskim klasztorze w Montserrat, w czasie modlitwy, skupienia, przeżyć mistycznych, doszedł do przemyśleń, które odzwierciedliły się później w opracowanych przez niego „Ćwiczeniach duchowych”.
W Paryżu kontynuował studia humanistyczne i tu zdobył pierwszych uczniów, którzy złożyli śluby ubóstwa, czystości, udania się do Ziemi Świętej, pracy wśród niewiernych i bezwzględnemu podporządkowaniu się decyzjom papieskim. W ten sposób stworzył zawiązek przyszłego Towarzystwa Jezusowego.
Ignacy ukończył studia teologiczne i przyjął święcenia kapłańskie. Zredagowaną formułę zakonna w 1540 roku zatwierdzi papież Paweł III jako Towarzystwo Jezusowe, a Ignacy został jego przełożonym.
W Polsce Jezuici są od 1564 roku.
Towarzystwo Jezusowe założył Ignacy Loyola (1491-1556), Hiszpan z rycerskiego rodu z kraju Basków. Uczestniczył w walkach hiszpańsko – francuskich i zraniony poważnie, w czasie rekonwalescencji odkrył swą drogę do Boga. W benedyktyńskim klasztorze w Montserrat, w czasie modlitwy, skupienia, przeżyć mistycznych, doszedł do przemyśleń, które odzwierciedliły się później w opracowanych przez niego „Ćwiczeniach duchowych”.
W Paryżu kontynuował studia humanistyczne i tu zdobył pierwszych uczniów, którzy złożyli śluby ubóstwa, czystości, udania się do Ziemi Świętej, pracy wśród niewiernych i bezwzględnemu podporządkowaniu się decyzjom papieskim. W ten sposób stworzył zawiązek przyszłego Towarzystwa Jezusowego.
Ignacy ukończył studia teologiczne i przyjął święcenia kapłańskie. Zredagowaną formułę zakonna w 1540 roku zatwierdzi papież Paweł III jako Towarzystwo Jezusowe, a Ignacy został jego przełożonym.
W Polsce Jezuici są od 1564 roku.
|
11. JEZUICI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
IGNACY LOYOLA |
XV/XVI |
Kłodzko; Kraków kł śś. Piotra
i Pawła; Święta Lipka |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
STANISŁAW Kostka |
XVI |
Rostkowo, Kłodzko |
|
ANDRZEJ Bobola |
XVI/XVII |
Warszawa, jezuici |
|
MELCHIOR Grodziecki |
XVI/XVII |
Kłodzko, Cieszyn II
podominikański |
|
PIOTR Skarga |
XVI/XVII |
Kraków kł. Piotra i Pawła;
Sł. B. |
|
WOJCIECH Męciński |
XVII |
Sł. B., Chojnice |
|
JAN Beyzym |
XIX/XX |
Kraków bazylika NSPJ
jezuitów |
|
WŁODZIMIERZ Ledóchowski |
XIX/XX |
Sł. B. |
|
WOJCIECH MARIA Baudiss |
XIX/XX |
Sł. B. |
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ACHACY (Akacjusz) |
IV |
Kłodzko |
|
ALFONS Rodriguez |
XVI/XVII |
Kraków jezuici bazylika
NSPJ i kł św. Barbary |
|
ANTONI Baldinucci |
XVII/XVIII |
Poznań fara pojezuicki |
|
ATHENOGENES |
III |
Kobyłka |
|
BARBARA Langa |
XVI/XVII |
Kraków jezuici, kł św.
Barbary, kł śś. Piotra i Pawła, Chełmno I, misjonarze |
|
|
|
|
|
BERNARD z Clairvaux |
XII |
Święta Lipka |
|
CYRIAK (Cyriakus,
Quiriacus) |
IV |
Kraków kł św. Marka,
Kłodzko |
|
CYRYL Aleksandryjski |
IV/V |
Bydgoszcz, Kraków kł św.
Tomasza, Kraków kł śś. Piotra i Pawła jezuici, Obory, Poznań fara pojezuicki |
|
CYRYL Jerozolimski |
IV |
Bydgoszcz, Chwalęcin; Kraków jezuici kł św. Barbary i kł Piotra i
Pawła pojezuicki |
|
DIONIZY biskup |
III |
Chwalęcin, Kłodzko |
|
DOMINIK |
XII/XIII |
Święta Lipka |
|
ERAZM |
IV |
Kłodzko |
|
EUSTACHY |
III |
Frombork, Kłodzko |
|
FILOMENA |
III |
Kalisz I franciszkanie,
Kobyłka |
|
FRANCISZEK Borgia
(Borgiasz) |
XVI |
Kraków jezuici kł św.
Barbary |
|
FRANCISZEK de Geronimo
(Hieronymo) |
XVII/XVIII |
Brzeg, Chojnice |
|
FRANCISZEK z Asyżu |
XII/XIII |
Święta Lipka |
|
GUNSALWUS Z LAGOS |
XIV |
Poznań fara, pojezuicki |
|
HELENA |
IV |
Święta Lipka |
|
IGNACY Azevedo |
XVI |
Poznań fara, pojezuicki |
|
JAKUB Kisai |
XVII |
Poznań fara pojezuicki |
|
JAN de Britto |
XVII |
Poznań fara, pojezuicki |
|
JAN Duns Scott |
XIII/XIV |
Poznań kł farny jezuici |
|
JAN Franciszek Regis |
XVII |
Kraków jezuici kł św.
Barbary |
|
JAN z Gioto (Goto) |
XVI |
Chojnice, Kraków jezuici;
Poznań fara |
|
KLAUDIUSZ la Colombiere |
XVII |
Kraków jezuici, bazylika |
|
MAKARY (MACARIUS), bp
Jerozolimy |
III/IV |
Chwalęcin, Frombork, Święta
Lipka |
|
MARC Karosza (MAREK Kriz) |
XVI/XVII |
Kłodzko |
|
MATYLDA |
X |
Żmigród, Święta Lipka |
|
MAURYCY |
III |
Święta Lipka, Frombork |
|
MĘCZENNICY JAPOŃSCY |
XVII |
Miejska Górka, Kraków kł
św. Barbary jezuici, Poznań fara, Chojnice |
|
PANTALEON |
IV |
Kłodzko |
|
PAULA |
V |
Święta Lipka |
|
PAWEŁ Miki |
XVI |
Chojnice |
|
RUDOLF Aquaviva |
XVI/XVII |
Chojnice |
|
STEFAN Pongracz |
XVI/XVII |
Kłodzko |
|
TEODOR ŻOŁNIERZ (T. Z EUCHAITY |
III/IV |
Frombork; Święta Lipka |
|
WIT |
III/IV |
Kłodzko |
|
|
|
|
12. KANONICY REGULARNI CRL -
ZAKON KANONIKÓW REGULARNYCH ŚW. AUGUSTYNA KONGREGACJI LATERAŃSKIEJ
NAJŚWIĘTSZEGO ZBAWICIELA. Za ojca duchowego i
prawodawcę zakonnicy przyjęli św. Augustyna, w Polsce od XI/XII w.
Nazwa wywodzi się od wspólnot
biskupich, biorących początek od św. Augustyna, który siedzibę biskupią
zamienił w klasztor.
Początek powstania kanoników regularnych sięga IV w., gdy z inicjatywy różnych biskupów powstawały wspólnoty, których ideały opierały się na wzorcach przekazanych przez apostołów w Kościele Jerozolimskim. Chodziło o połączenie ideału życia monastycznego z posługą kapłańską.
Euzebiusz biskup Vercelli utworzył taką wspólnotę, ale dominującą rolę odegrała wspólnota zorganizowana w Hipponie przez św. Augustyna. Zadaniem jej było formowanie przyszłych księży. Były to tzw. wspólnoty kleryckie pod nazwą „kanonicy”.
W XI w., przyjmując wytyczne synodu Laterańskiego (1059 r.), uformował się zakon kanoników regularnych laterańskich oparty na regule św. Augustyna. Wymienić tu należy Ubalda z Gubbio (1080-1160), który miał udział w zreformowaniu kanoników regularnych. Od XI do XIII wieku zakon przeżywał okres rozkwitu i w tym czasie wydał wielu świętych.
W Europie w wiekach XVII i XVIII wiele klasztorów kanoników regularnych przestało istnieć, praktycznie ocalała tylko kongregacja laterańska we Włoszech i w Polsce (przy kościele Bożego Ciała w Krakowie).
Do Polski kanonicy regularni przybyli na przełomie XI i XII w.
Początek powstania kanoników regularnych sięga IV w., gdy z inicjatywy różnych biskupów powstawały wspólnoty, których ideały opierały się na wzorcach przekazanych przez apostołów w Kościele Jerozolimskim. Chodziło o połączenie ideału życia monastycznego z posługą kapłańską.
Euzebiusz biskup Vercelli utworzył taką wspólnotę, ale dominującą rolę odegrała wspólnota zorganizowana w Hipponie przez św. Augustyna. Zadaniem jej było formowanie przyszłych księży. Były to tzw. wspólnoty kleryckie pod nazwą „kanonicy”.
W XI w., przyjmując wytyczne synodu Laterańskiego (1059 r.), uformował się zakon kanoników regularnych laterańskich oparty na regule św. Augustyna. Wymienić tu należy Ubalda z Gubbio (1080-1160), który miał udział w zreformowaniu kanoników regularnych. Od XI do XIII wieku zakon przeżywał okres rozkwitu i w tym czasie wydał wielu świętych.
W Europie w wiekach XVII i XVIII wiele klasztorów kanoników regularnych przestało istnieć, praktycznie ocalała tylko kongregacja laterańska we Włoszech i w Polsce (przy kościele Bożego Ciała w Krakowie).
Do Polski kanonicy regularni przybyli na przełomie XI i XII w.
|
12. KANONICY REGULARNI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
AUGUSTYN BP HIPPONY |
IV |
Kraków augustianie,
paulini, kł Bożego Ciała, kł św. Marka, kł śś. Piotra i Pawła, kł św. Barbary |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
STANISŁAW Kazimierczyk |
V |
Kraków kł Bożego Ciała,
Bogoria kł pw Św. Trójcy, d. marków |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ADRIAN |
VII/VIII |
Wąchock, Kraśnik |
|
AKWILIN |
X/XI |
Czerwińsk, Kraków, kł
Bożego Ciała |
|
ALBIN bp z Angers |
V/VI |
Kraków, kł Bożego Ciała,
Czerwińsk |
|
AMABIL |
V |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
ANAKLET (Cletus, Klet) |
I |
Kraków, kł Bożego Ciała,
św. Marka |
|
ANIAN |
I |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
ANTONI Pustelnik (opat) |
III/IV |
Kraków paulini, Włodawa,
Czerwińsk, Miejska Górka |
|
BERNARD z Aosty |
XI |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
CELASTIUSZ |
VIII |
Kraśnik |
|
CERBONIUSZ |
VI |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
ELEUTER (Eleuteriusz) |
II |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
EWARYST |
I/II |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
FELIKS III |
V |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
FLORYD |
VI |
Czerwińsk |
|
FRYGDIAN |
VI |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
GELAZY I |
V |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
GWARYN |
XII |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
HERKULAN |
VI |
Czerwińsk, Kraków, kł
Bożego Ciała |
|
JAN Ruysbroeck |
XIV |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
JAN z Bridlington |
XIV |
Czerwińsk, Kraków, kł
Bożego Ciała |
|
KLEMENS Aleksandryjski |
II/III |
Kraśnik |
|
KLEMENS I |
I |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
LAURENCJUSZ |
III |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
LEON I Wielki |
V |
Poznań pokarmelicki, Kraków
paulini, Kraków kł Bożego Ciała, Chwalęcin, |
|
LUCJUSZ I |
III |
Kraków,
kł Bożego Ciała |
|
MALACHIASZ |
XII |
Czerwińsk |
|
MAŁGORZATA Alacoque |
XVII |
Kraków kł Bożego Ciała |
|
MANSWET |
IV |
Kraśnik |
|
MARCELI I |
IV |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
MARCELIN IV |
III/IV |
Czerwińsk, Kraśnik |
|
MĘCZENNICY KANONICY
REGULARNI |
XVI |
Kraków kł Bożego Ciała |
|
ODULF z Utrechtu |
IX |
Czerwińsk |
|
PAPIAN |
XVI |
Kraśnik |
|
PATRYK |
IV/V |
Kraśnik, Kraków, kł Bożego
Ciała |
|
PIOTR Fourier |
XVI/XVII |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
PONCJAN |
III |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
PROSPER |
V |
Kraśnik, Pińczów |
|
ROMAN Jurajski |
V |
Kraśnik |
|
SATURNIN |
III |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
SERGIUSZ I |
VII |
Kraków kł Bożego Ciała |
|
SYKSTUS I |
II |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
TEODORYK |
X |
Kraśnik |
|
TEOTONIUSZ |
XI |
Czerwińsk, Kraków, kł
Bożego Ciała |
|
TRUDO |
VII |
Kraśnik |
|
UBALD z Gubbio |
XII |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
URBAN I |
III |
Kraków, kł Bożego Ciała |
|
WILHELM z Eskill (?) |
XII |
Czerwińsk |
|
|
|
|
KARMELICI OCarm ZAKON BRACI NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY Z GÓRY
KARMEL. (13, 14)
Nazwa
pochodzi od góry Karmel, gdzie od IV w. osiedlali się pustelnicy, z czasem
zjednoczeni dali początek zakonu karmelitów.
Ich patronem i wzorem życia był prorok Eliasz (IV w. p. Ch.). Jeden z najważniejszych proroków Starego Testamentu, uznawany jest za prekursora Chrystusa (Chrystus nazywa Jana Chrzciciela „Eliaszem” – Mt 11, 14;).
Z opisów w Starym Testamencie Eliasz ukazuje się jako mąż posłuszny Bogu, walczący z pogańskimi bożkami o czystość wiary w prawdziwego Boga Izraela. Dokonując na górze Karmel wielkiego cudu wykazuje potęgę prawdziwego Boga i nicość bożków (1Kr. 20, 20-39). Przebywającemu na pustyni Eliaszowi Bóg ukazał się, nie w grzmotach i błyskawicach jak Mojżeszowi, a w łagodnym powiewie, co można odczytać jako wskazanie na łagodność i miłość Chrystusa i Jego Matki. Odchodząc z ziemi na ognistym wozie symbolizuje zmartwychwstanie Chrystusa (2Kr 2,1-11).
Pustelnicy z góry Karmel, po zdobyciu Jerozolimy przez Saracenów, zostali wypędzeni do Europy, gdzie w XII w. utworzyli zakon karmelitów przyjmując za ojca duchowego proroka Eliasza. Zatwierdzony został przez papieża Innocentego IV w 1242 roku.
W historii zakonu, w pierwszych latach ich powstania zapisali się:
- Bertold z Kalabrii, kolejno drugi generał zakonu;
- Brohard, następca Bertolda;
Ich patronem i wzorem życia był prorok Eliasz (IV w. p. Ch.). Jeden z najważniejszych proroków Starego Testamentu, uznawany jest za prekursora Chrystusa (Chrystus nazywa Jana Chrzciciela „Eliaszem” – Mt 11, 14;).
Z opisów w Starym Testamencie Eliasz ukazuje się jako mąż posłuszny Bogu, walczący z pogańskimi bożkami o czystość wiary w prawdziwego Boga Izraela. Dokonując na górze Karmel wielkiego cudu wykazuje potęgę prawdziwego Boga i nicość bożków (1Kr. 20, 20-39). Przebywającemu na pustyni Eliaszowi Bóg ukazał się, nie w grzmotach i błyskawicach jak Mojżeszowi, a w łagodnym powiewie, co można odczytać jako wskazanie na łagodność i miłość Chrystusa i Jego Matki. Odchodząc z ziemi na ognistym wozie symbolizuje zmartwychwstanie Chrystusa (2Kr 2,1-11).
Pustelnicy z góry Karmel, po zdobyciu Jerozolimy przez Saracenów, zostali wypędzeni do Europy, gdzie w XII w. utworzyli zakon karmelitów przyjmując za ojca duchowego proroka Eliasza. Zatwierdzony został przez papieża Innocentego IV w 1242 roku.
W historii zakonu, w pierwszych latach ich powstania zapisali się:
- Bertold z Kalabrii, kolejno drugi generał zakonu;
- Brohard, następca Bertolda;
- Albert
Avogadro (+ 1214), patriarcha Jerozolimy. Na prośbę Bertolda napisał regułę
obowiązującą dotąd w zakonie karmelitańskim. Jej główne postulaty to
kontemplacja, braterstwo, służba wśród ludzi.
W Polsce Karmelici są od 1397 roku.
W Polsce Karmelici są od 1397 roku.
13. KARMELICI TRZEWICZKOWI Karmelici w Polsce od XIV wieku.
|
13. KARMELICI TRZEWICZKOWI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
|
XII |
|
|
BROCHARD (BROKARD) |
XII/XIII |
Kraków karmelitanki, Obory |
|
|
XII |
|
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
STANISŁAW z Poznania |
XV |
Bydgoszcz karmelici |
|
HILARY PAWEŁ
JANUSZEWSKI |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ALBERT Siculus (z Trapani) |
XIV |
Bydgoszcz, Poznań pokarmelicki |
|
ANASTAZY MĘCZENNIK |
VII |
Obory, |
|
ANDRZEJ Corsini |
XIV |
Bydgoszcz, Obory, Trutowo,
Poznań pokarmelicki |
|
ANGELUS AUGUSTYN Mazzinghi |
XIV |
Markowice, Kłodawa, Trutowo |
|
ANGELUS, ANIOŁ Karmelita |
XII/XIII |
Bydgoszcz, Obory, Trutowo,
Poznań pokarmelicki, Przemyśl karmelici |
|
ANIELA |
XII/XIII |
Poznań pokarmelicki |
|
ANTONI męczennik |
|
Bydgoszcz |
|
AVERTINUS Gallus (AWERTYN) |
XIV |
Obory, Bydgoszcz |
|
CYRYL Aleksandryjski |
IV/V |
Bydgoszcz, Kraków kł św.
Tomasza, Kraków kł śś. Piotra i Pawła jezuici, Obory, Poznań fara |
|
DIONIZY papież |
III |
Bydgoszcz; Kraków kł św.
Tomasza; Obory; Trutowo |
|
ELPIDUS |
|
Bydgoszcz |
|
EUFRAZJA z Tebaidy |
IV/V |
Poznań kł pokarmelicki |
|
EUFROZYNA z Aleksandrii |
V |
Poznań kł pokarmelicki |
|
EUGENIA z Aleksandrii |
II |
Poznań pokarmelicki |
|
FRANCISZEK ze Sjeny |
XIV |
Bydgoszcz |
|
FRANK (FRANCUS) |
XIII |
Obory, Poznań pokarmelicki,
Przemyśl karmelici |
|
GERARD,
apostoł Węgier, męczennik |
X/XI |
Bydgoszcz, Obory,
Sandomierz I benedyktynki |
|
GERARD, PATRON ANTIOCHII |
|
Bydgoszcz |
|
JAN Jerozolimski |
IV |
Bydgoszcz |
|
JAN patriarcha |
VI |
Bydgoszcz |
|
JOANNA Scapelli |
|
Poznań, pokarmelicki |
|
LEON I Wielki |
V |
Poznań pokarmelicki, Kraków
paulini, Kraków kł Bożego Ciała, Chwalęcin, |
|
MARIA Magdalena de Pazzi |
XVII |
Trutowo, Poznań
pokarmelicki, Przemyśl karmelici i karmelitanki |
|
PIOTR Tomasz |
XIV |
Obory, Bydgoszcz; Poznań
pokarmelicki |
|
PIOTR z Ambienne |
|
Obory |
|
SARA |
|
Poznań pokarmelicki |
|
SERAFIN (SERAFION) |
III |
Bydgoszcz |
|
SPIRYDION z Cypru |
IV |
Bydgoszcz, Obory |
|
SYLWESTER I |
III/IV |
Obory |
|
SZYMON Stock |
XIII |
Czerna, Poznań
pokarmelicki, Trutowo |
|
TELESFOR |
II |
Kraków kł św. Tomasza,
Obory, Bydgoszcz, Głębowice, Trutowo, Poznań kł pokarmelicki |
|
TERESA z Avilli (od Jezusa,
Wielka) |
XVI |
Poznań karmelici, Poznań
pokarmelitański |
|
TYTUS Brandsma |
XX |
Kraków karmelici |
|
|
|
|
14. KARMELICI BOSI - OCD
BRACIA BOSI ZAKONU NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY Z GÓRY KARMEL. Karmelici Bosi w Polsce od pocz.
XVII wieku
KARMELITANKI BOSE - OCI MNISZKI BOSE ZAKONU NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY Z GÓRY KARMEL
KARMELITANKI BOSE - OCI MNISZKI BOSE ZAKONU NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY Z GÓRY KARMEL
Nazwa
wskazuje na to, iż przyjmując za swoją historię karmelitów reformują regułę w
duchu ubóstwa i pogłębienia życia kontemplacyjnego. Inicjatorką była
karmelitanka Teresa z Avili (1515-1582), której nie odpowiadała obecna w
zakonie złagodzona dyscyplina. Taka złagodzona dyscyplina w męskim zakonie karmelitów
nie podobała się również Janowi od Krzyża (1542-1591). Oboje współpracując
energicznie walczą o zaostrzenie i reformę Karmelu. Równocześnie zarówno Teresa
jak i Jan mają przeżycia mistyczne i piszą dzieła, które stają się klasykami
chrześcijańskiej literatury mistycznej.
Po przezwyciężeniu wielu trudności wreszcie papież Grzegorz XIII wydaje breve w 1588 roku oddzielające karmelitów bosych od trzewiczkowych.
W Polsce karmelici bosi są od 1605 roku.
Po przezwyciężeniu wielu trudności wreszcie papież Grzegorz XIII wydaje breve w 1588 roku oddzielające karmelitów bosych od trzewiczkowych.
W Polsce karmelici bosi są od 1605 roku.
|
14. KARMELICI BOSI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
JAN OD KRZYŻA |
XVI |
Czerna; Frombork; Kraków
paulini; Poznań karmelici; Przemyśl karmelici, karmelitanki |
|
TERESA z Avilli (od Jezusa,
Wielka) |
XVI |
Poznań karmelici, Poznań
pokarmelitański |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
RAFAŁ KALINOWSKI |
XIX/XX |
Czerna, Poznań karmelici |
|
TERESA MARIA MARCHOCKA |
XVII |
Kraków dominikanie, Poznań
kł św. Józefa |
|
ALFONS MARIA MAZUREK |
XX |
Patrz rozdział 2 – 108 MzaW |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ALEKSANDER Macchiavelli |
XIV |
Czerna |
|
ANGELUS, ANIOŁ Karmelita |
XII/XIII |
Bydgoszcz, Obory, Trutowo,
Poznań pokarmelicki, Przemyśl karmelici |
|
BROCHARD (BROKARD) |
XII/XIII |
Kraków karmelitanki, Obory |
|
FRANCISZKA z Amboise |
XV |
Kraków karmelitanki |
|
FRANK (FRANCUS) |
XIII |
Obory, Poznań pokarmelicki,
Przemyśl karmelici |
|
MARIA Acaria |
|
Poznań karmelici |
|
MARIA MAGDALENA de Pazzi |
XVII |
Przemyśl karmelici i
karmelitanki |
|
PIOTR Celestyn |
XIV |
Czerna karmelici, Lubiń |
|
RÓŻA z Viterbo |
XIII |
Poznań karmelitanie, Kraków
bernardynki |
|
SZYMON Stock |
XII/XIII |
Czerna, Poznań
pokarmelicki, Trutowo |
|
TERESA MAŁGORZATA od Najśw.
Serca Jezusowego |
XVIII |
Kraków, karmelitanki |
|
TYTUS Brandsma |
XX |
Kraków karmelici |
|
|
|
|
15. MARKOWIE - KANONICY
REGULARNI OD POKUTY (FRATRES DE POENITENTIA). W Polsce zwani „markami”, od
XIII do XIX w.
Nazwę
przyjęli od kościoła św. Marka w Krakowie dokąd przybyli z Czech w XIII wieku.
Początki powstania zakonu są raczej legendarne. Papież Anaklet w 81 roku ustanowił męską kongregację przeznaczoną do prowadzenia szpitala w Rzymie. Szpitalnicy ci zostali nazwani krzyżowcami ze względu na noszony przez nich na płaszczach czerwony krzyż, a także wykazywali wielką pobożność do Krzyża Świętego. Wielu z nich zostało męczennikami w czasie prześladowań. W IV wieku wspólnota została odnowiona przez św. Cyriaka, a senator Demetriusz przeznaczył dla nich szpital przy kościele Najświętszej Maryi Panny, sam stając się członkiem zakonu i ponosząc śmierć męczeńską w czasie prześladowań Juliana Apostaty.
Prawdopodobnie zatwierdzenie zakonu nastąpiło w tym samym roku (1256), co połączenie wspólnot eremickich w zakon augustianów. Otrzymali oni nazwę Zakon Kanoników Regularnych od Pokuty, Błogosławionych Męczenników reguły św. Augustyna.
Z czasem charyzmat męczeństwa i posługi w szpitalach przekształcił się w charyzmat pracy duszpasterskiej, kaznodziejstwa i posługi w konfesjonale.
Do Polski zakon został sprowadzony z Czech, gdzie nazywali się oni cyriakami – od założyciela św. Cyriaka.
W XIX wieku, w czasie zaborów, nastąpiła kasacja zakonu. W kościele św. Marka pozostało wiele obrazów przedstawiających wybitnych członków zakonu.
Początki powstania zakonu są raczej legendarne. Papież Anaklet w 81 roku ustanowił męską kongregację przeznaczoną do prowadzenia szpitala w Rzymie. Szpitalnicy ci zostali nazwani krzyżowcami ze względu na noszony przez nich na płaszczach czerwony krzyż, a także wykazywali wielką pobożność do Krzyża Świętego. Wielu z nich zostało męczennikami w czasie prześladowań. W IV wieku wspólnota została odnowiona przez św. Cyriaka, a senator Demetriusz przeznaczył dla nich szpital przy kościele Najświętszej Maryi Panny, sam stając się członkiem zakonu i ponosząc śmierć męczeńską w czasie prześladowań Juliana Apostaty.
Prawdopodobnie zatwierdzenie zakonu nastąpiło w tym samym roku (1256), co połączenie wspólnot eremickich w zakon augustianów. Otrzymali oni nazwę Zakon Kanoników Regularnych od Pokuty, Błogosławionych Męczenników reguły św. Augustyna.
Z czasem charyzmat męczeństwa i posługi w szpitalach przekształcił się w charyzmat pracy duszpasterskiej, kaznodziejstwa i posługi w konfesjonale.
Do Polski zakon został sprowadzony z Czech, gdzie nazywali się oni cyriakami – od założyciela św. Cyriaka.
W XIX wieku, w czasie zaborów, nastąpiła kasacja zakonu. W kościele św. Marka pozostało wiele obrazów przedstawiających wybitnych członków zakonu.
|
15. MARKOWIE |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
CYRIAK (QUIRIACUS) |
IV |
Kłodzko; Kraków kł św.
Marka |
|
AUGUSTYN BP HIPPONY |
IV |
Kraków augustianie,
paulini, kł Bożego Ciała, kł św. Marka, kł śś. Piotra i Pawła, kł św. Barbary |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
MICHAŁ Giedroyć |
XV |
Kraków kł św. Marka,
Bogoria kł pw Św. Trójcy, d. marków |
|
ŚWIĘTOSŁAW ZWANY MILCZĄCYM |
XV |
Bogoria kł pw Św. Trójcy, d. marków; Kraków bazylika
Mariacka |
|
JAKUB Sojecki z Przyrowa |
XVI/XVII |
Kraków, kł św. Marka |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
CAESARIUS |
VI |
Kraków kł św. Marka |
|
CHILARIUS |
IV |
Kraków kł św. Marka |
|
CLETUS (patrz ANAKLET) |
I |
Kraków, kł św. Marka, kł
Bożego Ciała |
|
CONCESSUS |
III |
Kraków kł św. Marka |
|
DEMETRIUSZ |
III |
Kraków kł św. Marka |
|
LIBERIUSZ (LIBERIUS) |
IV |
Kraków kł św. Marka,
bazylika Mariacka |
|
LUDMIŁA |
IX/X |
Kraków kł św. Marka |
|
MICHAEL |
XV |
Kraków kł św. Marka |
|
MORICUS |
XIII |
Kraków kł św. Marka |
|
RAJNOLD (RAJNHOLD) |
X |
Kraków kł św. Marka |
|
SALENCUS |
|
Kraków kł św. Marka |
|
SOLICITUS |
XII |
Kraków kł św. Marka |
|
VENTURA |
XII |
Kraków kł św. Marka |
16. MISJONARZE - CM - ZGROMADZENIE KSIĘŻY MISJONARZY ŚW.
WINCENTEGO á PAULO. Misjonarze w Polsce od poł. w.
XVII
Założycielem
zgromadzenia był Francuz Wincenty de Paul (1581-1660) Urodził się w Pouy
(obecnie Saint-Vincent-de-Paul) we Francji. W 1600 r. otrzymał święcenia
kapłańskie i był zatrudniony jako wychowawca synów dowódcy galer królewskich,
spowiednik jego żony. Nie odpowiadało mu życie dworskie. Wielkie wrażenie
wywarł na nim okrutny los galerników. Postanowił służyć chorym i ubogim,
nieszczęśliwym. Był znakomitym kaznodzieją i spowiednikiem. Wygłaszał też nauki
misyjne, szczególnie dla zubożałej ludności wiejskiej. Widząc, iż sam nie
zaradzi wszystkim problemom, założył świeckie Bractwo Miłosierdzia i
Stowarzyszenie Pań Miłosierdzia, których członkowie wspomagali go w pracy. W
1625 r. powołał Zgromadzenie Misji (tzw. lazarystów od siedziby ich w paryskim
opactwie św. Łazarza) oraz Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia (szarytek). W
zorganizowaniu tej żeńskiej rodziny zakonnej wielką rolę spełniła Ludwika de
Marillac.
Ostatecznie oba zgromadzenia zostały zatwierdzone przez Stolicę Apostolską w 1633 roku.
Misjonarze św. Wincentego do Polski przybyli w 1651 roku.
Ostatecznie oba zgromadzenia zostały zatwierdzone przez Stolicę Apostolską w 1633 roku.
Misjonarze św. Wincentego do Polski przybyli w 1651 roku.
|
16. MISJONARZE |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
WINCENTY DE PAUL |
XVI/XVII |
Kraków misjonarze I,
misjonarze II |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ALEKSANDER Newski |
XIII |
Kraków Kleparz misjonarze |
|
BARBARA Langa |
XVI/XVII |
Kraków jezuici, kł św.
Barbary, kł śś. Piotra i Pawła, Chełmno I, misjonarze |
|
BRUNON |
X/XI |
Chełmno I, misjonarze |
|
FRANCISZEK Regis Clet |
XIX |
Kraków Stradom misjonarze, |
|
HOMOBONUS |
XII |
Chełmno I, Kraków bazylika
Mariacka |
|
JAN GABRYEL Perboyre |
XIX |
Kraków Kleparz II i Stradom
I misjonarze |
|
JAN HENRYK Gruyer |
XVIII |
Kraków Stradom I misjonarze |
|
JÓZEF Hymnograf |
IX |
Kraków Kleparz II
misjonarze |
|
JUSTYN de Jacobis |
XIX |
Kraków Stradom I
misjonarze, |
|
LUDWIK JÓZEF Francois |
XVIII |
Kraków Stradom I misjonarze |
|
LUDWIKA de Marillac |
XVI/XVII |
Kraków Kleparz II
misjonarze |
|
PIOTR IRENEUSZ Rogue |
XVIII |
Kraków Stradom I misjonarze |
|
WŁODZIMIERZ |
X/XI |
Kraków Kleparz II
misjonarze |
17. NORBERTANKI Opraem -
SIOSTRY KANONICZKI REGULARNE ZAKONU PREMONSTRATENSÓW, BIAŁE KANONICZKI ŚW.
NORBERTA. Norbertanki w Polsce od poł. w. XII
Nazwa
pochodzi od założyciela św. Norberta.
Św. Norbert (1082-1134) wywodził się z możnego rodu von Geenep z Nadrenii (Niemcy) i był przeznaczony przez ojca do wysokich godności kościelnych. Początkowo uczestniczył chętnie w dworskim życiu, jednak kiedy cudem uniknął śmierci, wstąpił do opactwa benedyktyńskiego w Siegburg, by modlić się i pokutować. Po otrzymaniu święceń kapłańskich został wędrownym kaznodzieją. Działał w północnej Francji, głosił konieczność reform obyczajów kleru i wiernych, nawoływał do pokuty i życia według Ewangelii. Jego nauki ściągały rzesze słuchaczy, ale próba zreformowania, w duchu surowszych zasad, kolegiaty w Laon nie powiodła się. Nie bez przyczyny był jego szorstki, bezkompromisowy charakter. Osiada wraz ze swoimi uczniami w Premontre (Francja) i tutaj w 1120 roku zakłada zakon Kanoników Regularnych Ścisłej Obserwy (inaczej premonstratensów lub norbertanów).
Przyjął on obostrzoną regułę św. Augustyna i miał charakter pokutniczy o surowej ascezie.
Równocześnie powstaje jego żeńska gałąź zwana norbertankami. W 1126 roku zakon został zatwierdzony przez papieża Honoriusza III.
Charakterystyczną cechą duchowości św. Norberta było przekazanie swym uczniom szczególnego nabożeństwa do Pana Jezusa Eucharystycznego i miłości do Jego Matki, dla której ułożył specjalne godzinki.
Św. Norbert (1082-1134) wywodził się z możnego rodu von Geenep z Nadrenii (Niemcy) i był przeznaczony przez ojca do wysokich godności kościelnych. Początkowo uczestniczył chętnie w dworskim życiu, jednak kiedy cudem uniknął śmierci, wstąpił do opactwa benedyktyńskiego w Siegburg, by modlić się i pokutować. Po otrzymaniu święceń kapłańskich został wędrownym kaznodzieją. Działał w północnej Francji, głosił konieczność reform obyczajów kleru i wiernych, nawoływał do pokuty i życia według Ewangelii. Jego nauki ściągały rzesze słuchaczy, ale próba zreformowania, w duchu surowszych zasad, kolegiaty w Laon nie powiodła się. Nie bez przyczyny był jego szorstki, bezkompromisowy charakter. Osiada wraz ze swoimi uczniami w Premontre (Francja) i tutaj w 1120 roku zakłada zakon Kanoników Regularnych Ścisłej Obserwy (inaczej premonstratensów lub norbertanów).
Przyjął on obostrzoną regułę św. Augustyna i miał charakter pokutniczy o surowej ascezie.
Równocześnie powstaje jego żeńska gałąź zwana norbertankami. W 1126 roku zakon został zatwierdzony przez papieża Honoriusza III.
Charakterystyczną cechą duchowości św. Norberta było przekazanie swym uczniom szczególnego nabożeństwa do Pana Jezusa Eucharystycznego i miłości do Jego Matki, dla której ułożył specjalne godzinki.
Do Polski
zakon został sprowadzony z Czech w 1162 roku.
|
17. NORBERTANKI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
NORBERT von Gennep |
XI/XII |
Brynica; Czarnowąsy; Kraków
norbertanki |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
BRONISŁAWA |
XIII |
Kraków, kł norbertanek |
|
WACŁAWA |
XIII |
Czarnowąsy |
|
WERONIKA ze Strzelna |
XV |
Strzelno I |
|
EMILIA PODOSKA |
XIX |
Sł. B. |
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ADRIAN Janssen |
XVI |
Kraków norbertanki, Strzelno
I, norbertanki, Pełcznica |
|
AURELIA |
|
Kraków norbertanki |
|
EWERMOD |
XII |
Kraków norbertanki |
|
FRYDERYK z Halum |
XII |
Kraków norbertanki |
|
GEBHARD |
XI |
Brynica |
|
GERTRUDA z Altenbergu |
XIII |
Kraków norbertanki |
|
GILBERT z Neuffontaines |
XII |
Czarnowąsy, Kraków
norbertanki |
|
GOTFRYD z Cappenbergu |
XII |
Pełcznica |
|
HERMAN JÓZEF |
XIII |
Kraków norbertanki, Nowy
Sącz, Pełcznica, |
|
HERMAN Morawita
(Morawianin) |
XIII |
Czarnowąsy, Strzelno II |
|
HILDEGUNDA |
XII |
Kraków norbertanki |
|
HROZNATA z Teplej |
XIII |
Kraków norbertanki |
|
ISFRYD z Ratzeburga |
XIII |
Kraków norbertanki |
|
JAKUB Lecops |
XVI |
Strzelno I, Kraków
norbertanki |
|
KRYSTYNA od Chrystusa |
XVII |
Kraków norbertanki,
Czarnowąsy |
|
LUDOLF (LUDOLFUS) z
Ratzeburga |
XIII |
Kraków norbertanki,
Czarnowąsy, Strzelno I |
|
MARCINA |
|
Kraków norbertanki |
|
PETRONELA |
XVI |
Kraków norbertanki |
|
PONCJA |
XVI |
Kraków norbertanki |
|
RESTYTUT |
III |
Strzelno I norbertanki |
|
RIQUERA |
XII |
Kraków norbertanki,
Czarnowąsy |
|
|
|
|
18. PAULINI - OSPPE - ZAKON ŚWIĘTEGO PAWŁA PIERWSZEGO PUSTELNIKA
Nazwa
pochodzi od imienia św. Pawła Pustelnika z Teb (228-341) patrona zakonu.
Zakon powstał na ziemi węgierskiej i utworzył się z zamieszkujących lasy i groty pustelników, których w 1215 roku zgromadził Bartłomiej, biskup Pecs – fundując dla nich kościół i klasztor pod wezwaniem św. Jakuba na górze Patacs. Za założyciela zakonu uważa się bł. Euzebiusza, był kanonikiem kapituły katedralnej w Ostrzyhomiu (Węgry). W 1216 wraz z kilkoma towarzyszami udał się na pustelnię. Na górze Pilis wybudował pustelnię i kościół Św. Krzyża gromadząc wokół siebie rozproszonych po lasach i grotach pustelników. Nawiązał kontakt z podobną grupą na górze Patacs (wspomnianą wyżej), po połączeniu został przełożonym wszystkich zakonników. Pustelnicy żyli według wzoru Pawła Pustelnika, kultywując szczególnie nabożeństwo do Matki Bożej. Euzebiusz z Ostrzyhomia zmarł w 1270 roku. Zatwierdzenie reguły paulinów nastąpiło prawie 40 lat po śmierci Euzebiusza, dokonał tego papież Klemens V w roku 1308. Nadał on zakonowi regułę św. Augustyna i oficjalnie zatwierdził Zakon Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika.
Rok później zostają zatwierdzone pierwsze konstytucje zakonne. Zakon rozprzestrzenił się na Węgrzech i Półwyspie Bałkańskim, w Polsce, Austrii i Niemczech, znany był także we Włoszech, Francji, Hiszpanii i Portugalii, skąd dotarł do Ameryki Południowej wraz z pierwszymi pionierami chrześcijaństwa.
Do Polski z Węgier sprowadził paulinów książę Władysław Opolczyk. Paulini przybyli w 1382 r. do Częstochowy, otrzymując wzgórze jasnogórskie wraz z niewielkim kościołem pod wezwaniem Matki Bożej. W nim wkrótce umieścili, od wieków otaczany wielką czcią, Cudowny Wizerunek Matki Najświętszej. W toku historii Jasna Góra stała się duchowa stolicą Polaków, symbolem wierności i religijności narodu.
Zakon powstał na ziemi węgierskiej i utworzył się z zamieszkujących lasy i groty pustelników, których w 1215 roku zgromadził Bartłomiej, biskup Pecs – fundując dla nich kościół i klasztor pod wezwaniem św. Jakuba na górze Patacs. Za założyciela zakonu uważa się bł. Euzebiusza, był kanonikiem kapituły katedralnej w Ostrzyhomiu (Węgry). W 1216 wraz z kilkoma towarzyszami udał się na pustelnię. Na górze Pilis wybudował pustelnię i kościół Św. Krzyża gromadząc wokół siebie rozproszonych po lasach i grotach pustelników. Nawiązał kontakt z podobną grupą na górze Patacs (wspomnianą wyżej), po połączeniu został przełożonym wszystkich zakonników. Pustelnicy żyli według wzoru Pawła Pustelnika, kultywując szczególnie nabożeństwo do Matki Bożej. Euzebiusz z Ostrzyhomia zmarł w 1270 roku. Zatwierdzenie reguły paulinów nastąpiło prawie 40 lat po śmierci Euzebiusza, dokonał tego papież Klemens V w roku 1308. Nadał on zakonowi regułę św. Augustyna i oficjalnie zatwierdził Zakon Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika.
Rok później zostają zatwierdzone pierwsze konstytucje zakonne. Zakon rozprzestrzenił się na Węgrzech i Półwyspie Bałkańskim, w Polsce, Austrii i Niemczech, znany był także we Włoszech, Francji, Hiszpanii i Portugalii, skąd dotarł do Ameryki Południowej wraz z pierwszymi pionierami chrześcijaństwa.
Do Polski z Węgier sprowadził paulinów książę Władysław Opolczyk. Paulini przybyli w 1382 r. do Częstochowy, otrzymując wzgórze jasnogórskie wraz z niewielkim kościołem pod wezwaniem Matki Bożej. W nim wkrótce umieścili, od wieków otaczany wielką czcią, Cudowny Wizerunek Matki Najświętszej. W toku historii Jasna Góra stała się duchowa stolicą Polaków, symbolem wierności i religijności narodu.
|
18. PAULINI |
WIEK |
MIEJSCE KULTU |
|
|
|
|
|
ZAŁOŻYCIEL |
|
|
|
|
|
|
|
PAWEŁ Z TEB (PUSTELNIK, EREMITA) |
III |
Alwernia; Częstochowa
paulini, Kraków paulini; Warszawa paulini |
|
EUZEBIUSZ z
Ostrzyhomia |
XIII |
Kraków paulini |
|
|
|
|
|
POLSCY
ŚWIĘCI I BŁOGOSŁAWIENI ZAKONU |
|
|
|
|
|
|
|
STANISŁAW z Oporowa |
XVI |
Kraków paulini |
|
|
|
|
|
ŚWIĘCI
I BŁOGOSŁAWIENI |
|
|
|
|
|
|
|
ANTONI Pustelnik (Opat) |
III/IV |
Kraków paulini, Włodawa,
Czerwińsk, Miejska Górka |
|
FELICJAN |
III |
Włodawa |
|
HERMENGILDUS |
VI |
Włodawa |
|
JAN Kapistran |
XIV/XV |
Kraków paulini |
|
JAN od Krzyża |
XVI |
Kraków paulini, Kęty,
Frombork, Poznań karmelici |
|
LEON I Wielki |
V |
Kraków paulini |
|
|
|
|
KRAKÓW 2008
~~~~~~~~~~~~~~~