Rozdział 4
WEZWANIA I WIZERUNKI NAJLICZNIEJSZEJ GRUPY ŚWIĘTYCH
4.1 SPIS WEZWAŃ I WIZERUNKÓW WYBRANYCH
ŚWIĘTYCH W UKŁADZIE TABELARYCZNYM, WG DIECEZJI
4.2 WEZWANIA KOŚCIOŁÓW ŚWIĘTYCH XX
WIEKU
Rozdział ten poświęcony jest
imiennie świętym, szczególnie czczonym w Polsce, podane są ilościowe dane o
wezwaniach i wizerunkach ujęte w tabele. Przedstawia obraz kultu świętych w
poszczególnych diecezjach na podstawie :
- Wezwań
kościołów wg Informatorów Diecezjalnych;
- Istniejących
wizerunków, ich wieku oraz miejsca usytuowania wg Katalogów Zabytków Sztuki w
Polsce. Dotyczy to głównie wizerunków zaliczanych do zabytków, tzn. do XIX w.,
wyjątkowo w nowszych katalogach podane są też wizerunki z XX wieku.
4.1. –
Obejmuje najliczniejszą grupę świętych. Przedstawia on w tabelarycznym ujęciu
dane dla Osób beatyfikowanych i kanonizowanych przed XX wiekiem.
Jako wizerunek przyjęto obraz,
rzeźbę (figurę, posąg), polichromię, natomiast wybrano tylko kilka miejsc jego
usytuowania, np. ołtarz główny, boczny, feretron, relikwiarz itp. Przyjęto
tylko niektóre miejsca umieszczenia wizerunków – te, które opisane są
najczęściej, natomiast jest wiele innych podawanych sporadycznie np. kielich,
lichtarz, balustrada, chór itp.
Tabela dotyczy jednego Świętego:
górna część tabeli przedstawia ilość, rodzaj i wiek wizerunku; dolna odnosi się
do rozkładu wg diecezji.
Ponieważ sumuje się tu rodzaj wizerunku i miejsce jego
usytuowania, liczbową wartość sumaryczną określono jako pozycja, bo jeden
wizerunek może mieć wartość 1, 2 lub 3.
1. Polichromia, figura – obrazy wolno
stojące, ambona, relikwiarz, witraż, monstrancja, stalle.
2. Feretron, tryptyk, fasada (+ obraz
lub figura).
3. Zwieńczenie ołtarza (+ ołtarz,
obraz lub figura).
Do ujęcia
tabelarycznego potrzebne były pewne uproszczenia, i tak :
Przyjęto liczbowe określenie
wieku, natomiast w Katalogach Zabytków często podawano styl, w jakim obraz
(figura) zostały wykonane:
.......styl......
.....wiek........
Gotyk
< lub = XV
Późny gotyk
XV – XVI
Renesans (w sztuce polskiej) XV – XVII
Manieryzm
XVI – XVII
Barok
XVII – XVIII
Rokoko
XVIII
Klasycyzm
XVII – XVIII
Regencja
XIX
Eklektyzm
2 poł. w. XIX
Słowem polichromia określono też
malowidło, fresk;
Słowem relikwiarz – pacyfikał,
herma.
Bliższe informacje dotyczące
świętych przedstawiono w rozdziale 3. Jeśli ilość pozycji (z tabeli) dotycząca
danego świętego była większa niż 39, wybrano tylko 10-20%.
4.2.
Podaje wezwania kościołów i kaplic poświęconych świętym XX wieku w układzie
tabelarycznym wg diecezji. Popularność Świętych z XX wieku określono na
podstawie ilości wezwań kościołów, w których znajdują się także ich wizerunki,
najczęściej nowe, nie mogą być zatem ujęte w Katalogach Zabytków Sztuki w
Polsce.